55/03. Organ egzekucyjny - rodzaje właściwości, sposób ustalenia
Organ egzekucyjny - organ powołany do prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Są nimi: organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego, jeżeli przepisy prawa przyznają in takie kompetencje (właściwość). Ustawa określa właściwość rzeczową i miejscową organów egzekucyjnych.. Organy egzekucyjne są obowiązane przestrzegać swej właściwości rzeczowej i miejscowej z urzędu w każdym stadium postępowania egzekucyjnego.
- według właściwości rzeczowej:
Co do egzekucji należności pieniężnych - organem egzekucyjnym właściwym rzeczowo jest:
1) naczelnik urzędu skarbowego
2) właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią,
Co do egzekucji świadczeń niepieniężnych rzeczowo właściwe mogą być:
1) rzeczowo właściwe terenowe organy administracji rządowej I instancji - jeżeli obowiązek wynika z decyzji z zakresu administracji rządowej, która w ramach zleconych funkcji wydał organ przedsiębiorstwa państwowego, innej państwowej jednostki organizacyjnej lub organizacji społecznej (zawodowej, samorządowej, spółdzielczej).
2) właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego - w zakresie zadań własnych, zadań zleconych i zadań z zakresu administracji rządowej oraz obowiązków wynikających z decyzji i postanowień z zakresu administracji publicznej wydanych przez samorządowe jednostki organizacyjne.
3) Organy policji państwowej, Urzędu Ochrony Państwa lub Straży Pożarnej i inne organy zapewniające ochronę spokoju, bezpieczeństwa, porządku i zdrowia publicznego lub mienia społecznego - z mocy przepisów szczególnych.
4) Inne organy administracji publicznej - z upoważnienia udzielonego w trybie rozporządzenia przez Radę Ministrów - w zakresie oznaczonych rodzajów spraw albo niektórych czynności egzekucyjnych, a także postępowania zabezpieczającego.
W odniesieniu do obowiązków niepieniężnych ustawa przyjmuje jako regułę, że organem egzekucyjnym jest rzeczowo właściwy terenowy organ administracji rządowej I instancji, właściwy organ samorządu terytorialnego - gdy egzekwowany obowiązek wynika z decyzji lub postanowień, według właściwości miejscowej art.22 pea - przyjmuje się w nim zasadę, że właściwość miejscową określa się według miejsca zamieszkania (siedziby) zobowiązanego, a w braku miejsca zamieszkania w kraju - według miejsca pobytu w kraju. Od tej zasady są 2 wyjątki:
1) właściwość miejscową w sprawach odebrania rzeczy lub opróżnienia budynku i pomieszczeń ustala się według miejsca położenia rzeczy,
2) w odniesieniu do wykonania obowiązków pieniężnych - według miejsca położenia mienia zobowiązanego.
Organ egzekucyjny podejmuje czynności wykonawcze za pośrednictwem: egzekutora - co do obowiązków niepieniężnych poborcy skarbowego - przy należnościach pieniężnych Egzekutorem (poborcą skarbowym) jest wyznaczony pracownik organu egzekucyjnego. Funkcje egzekutora pełnią zakłady pracy w razie zastosowania jako środka egzekucyjnego egzekucji z wynagrodzenia za pracę, organy rentowe co do egzekucji ze świadczeń emerytalnych i ubezpieczenia społecznego, a także banki w przypadku egzekucji z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych.