100 Higiena i dobrostan zwierząt gospodarskich
• rodzaju i właściwości cieplnych materiałów budowlanych
• rodzaju konstrukcji budowlanej i wyposażenia technicznego
• sposobu użytkowania budynku i technologii produkcji zwierzęcej.
Bilans cieplny budynków inwentarskich
Celem obliczenia bilansu cieplnego pomieszczeń inwentarskich jest:
• zapewnienie właściwych warunków termicznych (przy normatywnej wymianie powietrza) dla budynków nowo projektowanych lub modernizowanych (adaptowanych)
• określenie stopnia autonomii termicznej dla istniejących budynków in-wentarskich
• zaplanowanie ewentualnych urządzeń grzewczych dla pomieszczeń o ujemnym bilansie cieplnym.
Bilans cieplny budynku inwentarskiego - jest to porównanie ilości ciepła uzyskiwanego od zwierząt ze stratami cieplnymi tego budynku w określonych warunkach. Jeśli budynek posiada ogrzewanie sztuczne, to należy to po stronie przychodów.
Uproszczony wzór na obliczanie bilansu cieplnego pomieszczenia to: Qz = Qb + Ql + Qe (kcal/h lub J/h)
gdzie: Qz- ciepło biotyczne, czyli emitowane przez zwierzęta
Qb - straty ciepła wskutek jego przenikania przez przegrody budynku (ściany, okna, strop, drzwi, podłogę)
Ql - straty na ogrzanie powietrza wentylacyjnego
Qe - straty ciepła na parowanie z powierzchni podłóg i innych przegród.
W przypadku zastosowania ogrzewania sztucznego należy to ciepło (Qs) dopisać po lewej stronie powyższego równania:
Qz + Qs = Qb + Ql + Qe
Wskaźnik właściwości termicznych budynku (WWT) - służy ocenie własności cicpłochronnych budynków inwentarskich i należy w tym celu przeprowadzić obliczenia wymiarowania termicznego według wzoru:
WWT=-SfflK-100%
Qb+Ql+Qe
gdzie: QzW - ciepło zwierzęce (biotyczne)
Qb - ciepło budowlane Ql-ciepło wentylacyjne Qe-ciepło parowania.
Istnieją trzy stopnie klasyfikacyjne budynków inwentarskich (nie-ogrzewanych dodatkowym ciepłem) wg wskaźnika właściwości termicznych:
• stopień I — WWT od 95% do 105% — budynek inwentarski posiada prawidłowe własności termiczne
• stopień II - WWT od 95% do 70% - budynek inwentarski posiada pogorszone lub niskie własności termiczne
• stopień III - WWT poniżej 70% - budynek inwentarski posiada nieprawidłowe własności termiczne.
Dla budynków ogrzewanych WWT oblicza się następująco:
WWT = —Qz + Qb—ioo%
gdzie: Qz, Qb, Qw. Qe - jak we wzorze poprzednim Qd - ciepło dodatkowe (abiotyczne).
Ogrzewany budynek inwentarski będzie posiadał prawidłowe własności termiczne, jeżeli WWT = 100%.
Ogrzewanie pomieszczeń inwentarskich
Urządzenia ogrzewcze do pomieszczeń inwentarskich planuje się wówczas, gdy zwierzęta nie są w stanie własnym ciepłem ogrzać budynku w okresie zimowym, a tym samym zrównoważyć bilansu cieplnego pomieszczenia. Konieczność dogrzewania budynków będzie występowała więc wówczas, gdy:
Qzw < Qb + Ql + Qe (oznaczenia jak we wzorach poprzednich)
Potrzebną wydajność cieplną urządzeń ogrzewczych (Qs) można teoretycznie obliczyć za pomocą wzoru:
Qs = (Qb + Ql + Qe) — Qzw (kcal/h lub J/h)
W praktyce stosuje się dogrzewanie ogólne, tzn. całego pomieszczenia (np. w kurnikach fermowych) lub tzw. lokalne (np. promienniki podczerwieni w gniazdach dla prosiąt).
Ogrzewanie lokalne dzielimy na górne i dolne, zaś ogrzewanie ogólne na dynamiczne (nawiewne) i statyczne (radiacyjne). W pomieszczeniach wilgotnych (np. bezściolowych z technologią żywienia „na mokro") powinno stosować się dogrzewanie dynamiczne, zaś w suchych (np. ściołowych z żywieniem „na sucho”) - dogrzewanie statyczne.