96 _Higiena i dobrostan zwierząt gospodarskich
Fol. 3.4. Urządzenia firmy Spccht do sterowania wentylacją mechaniczną (a także oświetleniem i ogrzewaniem)
Dane techniczne niektórych wentylatorów dostępnych na rynku krajowym zestawiono w tabeli 3.1.
Tabela 3.1. Niektóre dane techniczne wentylatorów osiowych stosowanych w budynkach inwentarskich i fermach przemysłowych
Nowoczesne urządzenia wentylacyjne mogą współpracować z urządzeniami ogrzewczymi, nawilżającymi, filtrującymi i recyrkującymi powietrze. Takie kondycjonowanic powietrza nazywa się klimatyzacją. Osobnym zagadnieniem jest rekuperacja, czyli odzysk ciepła z powietrza wentylacyjnego wylotowego, przy jednoczesnej możliwości ogrzania powietrza napływającego do pomieszczenia. Według różnych danych rekuperatory te mogą pracować nawet przy ujemnych temperaturach (do minus 10 °C).
Wielkość wentylacyjna
Wielkość wentylacyjna (L) jest to ilość powietrza w m\ którą należy doprowadzić do pomieszczenia inwentarskiego w ciągu godziny w przeliczeniu na jednostkę biomasy zwierząt (SF, DJP lub kg). Najczęściej wartość L określamy w m3/h/SF (tab. 3.2-3.3). Jak widać, kształtuje się ona w szerokich granicach w zależności od gatunku, rodzaju i wieku zwierząt oraz pory roku. Zarówno niedowentylowanie, jak i przewentylowanie budynku inwentarskiego wywiera ujemny wpływ na kształtowanie się warunków mikroklimatycznych - a pośrednio na zdrowotność i produkcyjność zwierząt. Przyczyny i skutki niedowentylowania lub przewentylowania pomieszczeń są następujące:
Niedowentylowanie | |
Przvczvnv: - nieodpowiednia ilość i jakość urządzeń wentylacyjnych - wadliwe usytuowanie i eksploatacja urządzeń wentylacyjnych - niesprawne urządzenia regulujące wydajność lub awaria zasilania - zbyt duża liczba zwierząt (nadmierna obsada) |
Nastenstwa: - wzrost temperatury i wilgotności powietrza - wzrost stężenia toksycznych gazów pyłów i drobnoustrojów w powietrzu - wzrost zawilgocenia ściółki, podłóg oraz przegród konstrukcyjnych pomieszczenia |
Przewentylowanie | |
Prz.vcz.vnv: - nieodpowiednia ilość i jakość urządzeń wentylacyjnych - wadliwe usytuowanie urządzeń nawiewnych i wyciągowych - niesprawne urządzenia regulujące pracą wentylatorów - silne wiatry i niskie temperatury zewnętrzne, - zbyt mała liczba zwierząt (niepełna obsada) |
Nastenstwa: - spadek temperatury powietrza (nadmierne wyziębienie pomieszczenia) - wzrost ruchu powietrza (przeciągi) oraz zapylenia - nadmierne wysuszenie ściółki oraz podłóg - nadmierny hałas (w przypadku maksymalnej pracy wentylatorów) |
Tabela 3.2. Orientacyjna wymiana powietrza w pomieszczeniach dla bydła, trzody chlewnej i owiec (IZ i IBMER, 1980)
Rodzaj i kategorie zwierząt |
Wymiana powietrza (mTh/szt.) | |
zima |
lato | |
1 |
2 |
3 |
Bydło | ||
Krowy mleczne |
90 |
350-400 |
Cielęta w profllaktorium |
20 |
80 |
Cielęta do 6 m-cy |
20 |
80-120 |
Jałówki i bukaty powyżej 6 m-cy |
60 |
250 |