94891

11) OGRANICZANIEPRAW CZŁOWIEKA W CZASIE STANU WYJĄTKOWEGO.

Konstytucja zabrania ograniczania i zawieszania nawet w czasie stanu wyjątkowego następujących wolności praw, zakazów i zasad:

-    prawa do godności człowieka,

-    prawa do obywatelstwa i opieki Rzeczypospolitej podczas pobytu za granicą,

-    prawa do ochrony życia.

-    prawa do humanitarnego traktowania w przypadku pozbawienia wolności.

-    zakazu poddawania torturom, okrutnemu traktowaniu oraz karaniu, w tym karami cielesnymi,

-    zakazu poddawania eksperymentom naukowym, w tym medycznym, bez zgody zainteresowanej osoby,

-    zasady nuUumcrimesince lege i zasady domniemania niewinności.

-    prawa do obrony i obrońcy.

-    prawa do rzetelnego sądu - niezależnego, bezstroimego i niezawisłego działającego bez nieuzasadnionej zwłoki i jawnie.

-    prawa od oclirony prawnej życia prywatnego, rodzirmego. czci i dobrego imienia,

-    wolności siunieiua i religii.

-    prawa do składania petycji, wniosków oraz skaig zbiorowych i indywidualnych do organów publicznych,

-    zasady zapewnienia prawnej ochrony rodziny i praw dziecka.

Pozostałe konstytucyjne prawa i wolności mogą być ograniczane i zawieszane pod warunkiem, iż nie prowadzi to do dyskryminacji wyłącziue z powodu rasy, płci, języka, wyznam a łub jego braku, pochodzema społecznego, urodzema oraz majątku. Zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i o obywatela w czasie każdego ze stanów nadzwyczajnych musi określać ustawa.

Ustawa o stanie nadzwyczajnym przewiduje szereg ograniczeń w zakresie wolności i praw^r człowieka i obywatela, którym w czasie trwarua stanu wyjątkowego podlegają wszystkie osoby (za-równo fizyczne jak i prawne) zanueszkujące (mające siedzibę) lub pizebywające na tererue objętym stanem wyjątkowym. Ustawa przewiduje więc zawieszeme na obszarze na którym został wprowadzony stan wyjątkowy różnego rodzaju uprawrueń np. pr awa do zgromadzeń, organizowuma masowych imprez, strajków, akcji protestacyjnych. W czasie trwania stanu wyjątkowego będzie ponadto istruala możliwość odosobnienia osoby, która będzie zagrażała bezpieczeństwu państwa i jego obywateli, wprowadzarua różnego rodzaju nakazów i zakazów np. przebywarua i opuszczania w ustalonym czasie określonych miejsc, uzyskatua zezwolenia na zmianę miejsca pobytu, zgłoszenia przybycia do określonej miejscowości, fotografowania pewnych miejsc i obszarów'. Naruszeme tych zakazów' i nakazów' będzie karalne. Możliwe będzie również wprowadzenie cenzury prewencyjnej radia i telewizji, kontroli listów, przesyłek i paczek. Omawiane ograniczenia będą mogły dotyczyć ponadto dostępu do towarów konsumpcyjnych, wolności działalności gospodarczej np. poprzez nakazanie zaniechania jej prowndzema czy też działalności edukacyjnej np. poprzez okresowe zawieszenie zajęć w^r szkołach.