tatry sierpień 94 Bug 1995 Pomerania 1995 Glacensis 1996 Niemen 1997 Pradziad 1997 Bałtyk luty 98 Śląsk Cieszyński 1998 Silesia 1998
Wydział Współpracy Transgranicznej - Działa w Polsce. Najpierw został dołączony do komitetu integracji UE. W lipcu 1996 przeszedł do komitetu regionalnego. Potem w ramach Departamentu UE. Obecnie też ta kwestia jest podzielona między departament wschodni i departament polityki europejskiej - więc nie jest bardzo priorytetowy, nie ma dużej wagi.
Forum Polskich Regionów Granicznych - 1995, organizuje grupy interesu regionów współpracujących z zagranicą, wobec polskiego MSZil Spotykają się w nim przedstawiciele MSZu i innych resortów.
Co roku do Brukseli przyjeżdża na kongres kilka tysięcy przedstawicieli regionów, biorących udział w panelach nt. kształtowania polityki UE a min. współpracy między regionami państw członkowskich. 2,5% środków z budżetu unijnego idzie w ramach polityki spójności na współpracę terytorialną, czyli m.in. współpracę euroregionów(ona dostaje najwięcej w ramach współpracy terytorialnej).
Rodzaje umów zawieranych przez Polskę:
1) . Umowy ogólne(dwustronne umowy o współpracy lokalnej. W ich ramach pojawiają się fragmenty o współpracy transgranicznej. Umowy ogólne odzwierciedlają priorytety pz. Są deklaracjami politycznymi państw nt. współpracy. Określają ramy współpracy. Polska jest związana z 23 państwami takimi umowami)
2) . Dwustronne międzyrządowe umowy o współpracy transgranicznej i
międzyregionalnej) w nich są detale współpracy. Z 13 państwami są te szczegółowe, jest z Białorusią, Czechami, Estonią, Gruzją, Litwa, Mołdawia, Niemcy, Rosja(są trzy umowy, transgranicznej współpracy, Obwodem Kaliningradzkim i rejonem Sankt Petersburga), Słowacja, Ukraina, Uzbekistan, nie ma np. ze Szwecją. Przede wszystkim zawierane były w latach 90tych.
Umowy o współpracy są zazwyczaj zawierane na 10 lat(z klauzulą prolongacji na kolejne okresy 51etnie). Wyjątkiem jest umowa z Niemcami, która jest zawarta na czas nieokreślony. W umowach nie ma klauzul o sankcjach, sposobach egzekwowania wypełniania umowy.
W porozumieniach nie widać rozróżnienia między współpracą międzyregionalną a transgraniczna, są one identyczne. Może to być objawem niedowartościowania tej współpracy w Polsce. Współpraca ta w dokumentach rozumiana jest właściwie jako wszystkie uzgodnione przedsięwzięcia natur różnych, które zmierzają do uzgodnienia współpracy i dobrosąsiedzkich stosunków między władzami różnych regionów.
Typowe obszary współpracy rozwój regionów, miast i obszarów wiejskich, wymiana handlowa, ochrona zdrowia, środowiska, walka z przestępczością, budownictwo, kształcenie językowe, łączność, współpraca w dziedzinie ratownictwa morskiego itp.