95231

NBPonal

Większość zobowiązań polskich wynikała z kredytów udzielonych przez rządy lub instytucje rządowe 17 krajów zachodnich, a więc wierzycieli publicznych. Wierzyciele tacy prowadzili negocjacje z krajami zadłużonymi według określonych zasad i procedur w ramach tak zwanego Klubu Paiyskiego. Sekretariat Klubu został zorganizowany przez francuskie Ministerstwo Skarbu, którego przedstawiciel przewodniczył obradom z udziałem reprezentantów rządów krajów wierzycielskich i kraju zadłużonego.

Natomiast mniejsza część polskich zobowiązań pochodziła z kredytów zaciągniętych w około 600 zachodnich bankach komercyjnych, czyli u wierzycieli prywatnych. Banki do rozmów z określonym dłużnikiem delegowały swych prcedstawicieli, którymi byli wyżsi urzędnicy z kilkunastu największych banków wiercycielskich. Ze względu na dość często prowadzone negocjacje w Londynie, zaczęto mówić o Klubie Londyńskim.

Regułą była konieczność wcześniejszego porozumienia z Klubem Paryskim, a następnie dopiero z Klubem Londyńskim, zaś kolejne porozumienie w Paryżu było uwarunkowane zawarciem umowy z bankami itd. Wierzyciele zwracali uwagę na porównywalność zawieranych umów. przy czym Klub Paryski był skłonny niekiedy czynić ustępstwa w kwestii płamości odsetek i nie godził się na udzielanie nowych kredytów. Klub Londyński domagał się pełnych płatności odsetkowych, ale zgadzał się z kolei na udzielanie nowych kredytów, choć w bardzo ograniczonym zakresie

Polska podpisała z obiema grupami wierzycieli szereg porozumień regulujących spłaty swych zobowiązań:

•    w kwietniu 1981 roku z Klubem Paryskim, ale po ogłoszeniu w Polsce stanu wojennego negocjacje zawieszono do 1984 roku,

•    z Klubem Londyńskim w kwietniu i listopadzie 1982 roku, następnie w listopadzie 1983 roku i lipcu 1984 roku,

•    w lipcu 1985 roku uzgodniono z Klubem Paryskim spłaty zobowiązań z lat 1982-1984, a w listopadzie tego roku spłaty zobowiązań z lat 1985-1986. zaś w grudniu 1987 roku spłaty zobowiązań z lat 1987-1989.

•    do kolejnych porozumień z Klubem Londyńskim doszło we wrześniu 1986 roku, lipcu 1988 roku i czerwcu 1989 roku

W lutym 1990 roku w porozumieniu z Klubem Paiyskim uzyskano pewien postęp, ale odbiegał on od oczekiwań. W umowie tej spłatę kwoty 10 mld dolarów odroczono na lata 1997-2004 (8 łat spłat po 6-letniej karencji). Tymczasem dług rósł dalej. W końcu 1990 roku wynosił już 49,7 mld dolarów.

Dopiero w wyniku dalszych negocjacji z Klubem Paryskim uzgodnieniami objęto całość długu wobec wierzycieli publicznych na sumę 29,9 mld dolarów. Porozumieme z kwietnia 1991 roku umożliwiło częściową redukcję zobowiązań (50%) w dwóch etapach (lata 1991-1993 oraz 1994 rok i lata następne). Ustalono spłaty długu wobec Klubu Paryskiego do 2014 roku.

Do całościowego rozwiązania kwestii zobowiązań wobec wierzycieli prywamych doszło w październiku 1994 roku Umowa z Klubem Londyńskim, która objęła kwotę 14,4 mld dolarów, umożliwiła podobną redukcję zobowiązań jak w przypadku Klubu Paryskiego (45%) i ustaliła spłaty długu do 2024 roku

Barbara SpkołowskaLPbęUżenia polskiej gospodarki zadłużeniem zasraiuęznyiiL^day..MŁQaadU

MlibjLm-J^