95278

Ruch Liberalny w Europie Zachodniej

Liberalny ruch polityczny - zrodzony w Europie (Anglia - kolebkę, strukturą prototypową było ugrupowanie Wigów zmierzający do obalenia monarchii) 1688-89 - chwalebna rewolucja - powrót do idei liberalnych. Wigowie rządzili do 1783 r, potem władzę przejęli Torysi. W wieku XIX na nowo liberałowie doszli do władzy, kształtowali nowy ład gospodarczy, wolność słowa. Inicjowali też reformy prawa wyborczego w ramach systemu dwupartyjnego. 1922 - ostatnie rządy liberałów w Anglii (osłabienie ruchu w całej Europie) Na przełomie XIX i XX w liberałowie są wypierani przez inne ruchy polityczne. Wiek XIX -scena polityczna: liberałówie (lewica), konserwatyści (prawica). Pod koniec wieku XIX pojawiają się ruchy socjalistyczne, radykalne poddające krytyce zastaną rzeczywistość. Liberałowie nie są w stanie się dostosować, utrzymać swojej pozycji w społeczeństwie w ramach nowych mechanizmów. Zaczynają, więc przejmować hasła socjaldemokratów, ale to nie wystarcza - zostają wyparci przez partię socjaldemokratyczną.

1840 - Wigowie formalnie zaczęli określać się partią liberalną. W innych krajach nich liberalny instytucjonalizował się w połowie XIX w i na początku XX (Belgia, Szwajcaria, Norwegia, Szwecja, Francja - republikanie).

Współcześnie działające ruchu liberalne można podzielić na:

Liberalne ugrupowania centro-lew icowe - występują w państwach posiadających silne ugmpowania konserwatywne. Socjalliberałowie w WB (Partia Pracy), przywiązanie do prawi wolności - hasło przejęte od liberałów przez socjaldemokratów. Hasła wolnorynkowe przejęli zaś konserwatyści od liberałów. Hasła wolności przejęli socjaldemokraci. Osłabiało to pozycję mchu liberalnego, który stracił przestrzeń swojego działania. Jego idee zostały przechwycone. Partie liberalne: Austria - Forum Liberalne, Norwegia - Partia Liberalna, Włochy — Wioska Partia l.iheralna, Wioska Partia Republikańska Liberalne ugrupowania prawicowe (bazujące na liberalizmie konserwatywnym) -zwiększenie roli rynku, ograniczenie funkcji interwencyjnej państwa, nacisk na tradycyjne założenia liberalizmu, indywidualna przedsiębiorczość, odpowiedzialność. Ruch ten zastępuje ruch konserwatywny (brak silnych partii konserwatywnych) np. Belgia, Włochy, Niemcy