Dla określenia składu ziarnowego plastycznych surowców stosuje się zestaw sit o prześwicie oczka: 2,0; 1.0; 0.5; 0.2; 0.1; 0.063 mm. Natomiast w celu określenia stopnia rozdrobnienia mielonych surowców, mas i szkliw, zwykle wykonuje się przesiewanie na jednym ustalonym sicie - najczęściej na sicie o prześwicie oczka 0.063 mm..
Przesiewanie wykonuje się ręcznie lub mechanicznie. Do mechanicznego przesiewania służą urządzenia zwane wstrząsarkami. W przypadku przesiewania przez mikrosita stosuje się podciśnienie z równoczesnym potrząsaniem sit przy użyciu wibratora elektrycznego. Przesiewanie badanego materiału w analizie sitowej stanowi wstępną fazę do oznaczenia frakcji ziarnowych oraz określenia składu ziarnowego. W wyniku przesiewania na sicie otrzymujemy odsiew i przesiew.
Odsiew jest to część materiału ziarnistego o ziarnach większych od oczek danego sita. Przesiew natomiast stanowi część badanego materiału o ziarnach mniejszych od oczek danego sita.
Wielkość ziam w analizie sitowej jest więc określona wymiarem oczek sit. W wyniku przesiewania na zestawie sit dzieli się badany materiał na klasy ziarnowe, następnie oznacza się frakcje ziarnowe i skład ziarnowy tego materiału.
Klasę ziarnową określa się zbiór ziam wydzielony w wyniku analizy sitowej, określony dolną i górną granicą wielkości oczek sit. Frakcja ziarnowa jest to procentowa zawartość określonej klasy ziarnowej w badanym materiale.
Analizę sitową wykonuje się na sucho lub na mokro, w zależności od rodzaju materiału. Na sucho można badać materiały sypkie takie jak szamot, kwarcyty, magnezyty oraz gliny, przeznaczone do produkcji metodą półsuchego prasowania. Analizę na mokro stosuje się natomiast w przypadku kaolinów, glin oraz materiałów bardzo drobno sproszkowanych, nie reagujących z wodą, a przeznaczonych na masy plastyczne. Analizę sitową wykonuje się czasem tak. że najpierw oznacza się na mokro pozostałość na sicie o wymiarze oczka 0.063 mm. a tę dopiero po wysuszeniu przesiewa się przez pozostałe sita. Sposób len stosuje się dla glin bardzo tłustych, dających niewielką pozostałość przy przesiewaniu ich przez najdrobniejsze sito.
Analiza sitowa ma pewne wady. Większość cząstek, z których składają się materiały ceramiczne, zwłaszcza jeśli chodzi o cząstki mniejsze, ma wymiary znacznie różniące się w kierunkach. Powoduje to, iż ziarna podłużne i płaskie, trafiając do oczka sita wąską krawędzią, mogą przechodzić przez sita o mniejszych wymiarach oczek niż wynosi powierzchnia ich płaszczyzny. Przy analizie zaś wykonywanej na mokro może zachodzić zjawisko odwrotne. Część cząstek, na skutek zawilgocenia, przylega tak silnie do powierzchni
2