- proces przetargów gabinetowych przybrał charakter unipolarny, z dominacją formacji ugrupowań postsolidarnościowych usytuowanych na prawo od centrum parlamentarnego systemu partyjnego.
(2) Druga faza rozwoju systemu partyjnego (1993-1997) - faza konsolidacji
- koncentracja systemu partyjnego (tylko sześć partii wprowadziło swych reprezentantów do Sejmu; wśród nich znalazły się również ugrupowania o rodowodzie postkomunistycznym, które były poprzednio izolowane)
- system partyjny nabrał cech układu dwublokowego (pierwszy - partie o rodowodzie postkomunistycznym, drugi - partie centroprawicowe)
- SLD i PSL dysponowały relewancją rządową, wchodząc w skład kolejnych gabinetów koalicyjnych.
- zasadą stało się tworzenie minimalnie zwycięskich koalicji gabinetowych
- system przetargów gabinetowych został uproszczony, przynajmniej jeżeli chodzi o liczbę układających się stron (stworzono trzy gabinety koalicyjne, - Pawlaka, Oleksego i Cimoszewicza - a ich przeciętna trwałość wynosiła 14 miesięcy)
- w 1993 r. dominujący okazał się podział socjopolityczny o ekonomicznym charakterze (chwilowo konflikt aksjologiczny osłabł, a w 1995 r. w wyborach prezydenckich znów się ujawnił). Linię podziału wyznaczają kwestie aksjologiczne, wspierane argumentami natury historycznej
- w wyborach w 1997 r. w parlamencie znalazło się pięć partii i ugrupowań politycznych. Koalicja rządząca (AWS i UW) dysponuje absolutna większością mandatów w Sejmie. Powstał układ rywalizacji o znacznie symetrycznych właściwościach.