przemysłowy
(Francja)
handlowy (Holandia, Anglia)
Podstawowym założeniem merkantylistów było przekonanie, że o bogactwie kraju decydują zgromadzane zasoby kmszców (srebra i złota). Jest to potęga trwała w przeciwieństwie do dóbr żywnościowych, które są nietrwałe.
Założenia merkantytiznni
• źródłem bogactwa państwa jest rozwinięty' eksport przewyższający import
• kraje europejskie bezpośrednio ze sobą konkurują
• kraj, który ma najwięcej bogactwa, wygrywa tę konkurencję
• kruszec złoty i srebrny jest synonimem bogactwa
• dodatni bilans obrotów' z zagranicą czyli dążenie do stałej przewragi eksportu nad importem oraz odpowiedniego systemu ceł protekcyjnych
1. Merkantyli/m wczesny = hulioni/m
Zasada dodatniego bilansu pieniężnego. Ograniczanie wywozu pieniędzy z kraju za pomocą środków' administracyjnych (ograniczanie importu). Żądali od Państwa ingerencji w stosunki gospodarcze.
2. Merkantvlizm właściwy = rozwinięty = manufakturowy.
Zasada dodatniego bilansu handlowego. Nie ogranicza się już importu, lecz stara się aby eksport byl większy od importu. Preferuje się rozwój silnych manufaktur, zwłaszcza nastawione
na produkcję eksportową.
3. Kameralizni
Kameralizm skupił się jednak na sprawach fiskalnych. Za główny cel uważano powiększenie dochodów panującego, gdyż pomyślność władcy miała być równoznaczna z pomyślnością kraju (Prusy). W Austrii kameralizm opierał się również na wykorzystaniu wydajnej pracy poddanych, rola monarchy miała polegać na stworzeniu im odpowiednich warunków do pracy. Stosowano całkowity zakaz sprowadzania obcych towarów co miało ożywić przemysł krajowy, (obciążenia fiskalne na chłopów)
Głównym wnioskiem płynącym z tych reguł - reguł, które przez całe stulecia określały stosunki międzynarodowe - było to, że kluczowym elementem w powiększeniu przez dany kraj swoich zasobów metali szlachetnych jest korzystny bilans handlowy. Każdy kraj musiał eksportować więcej dóbr i usług niż importuje, oczywiście o ile nie byl w stanie zwyczajnie wytwarzać dużych ilości własnych metali szlachetnych. Przykładowo, Anglia założyła kolonie na półkuli zachodniej po części aby posiadać własne źródło drewna i nie musieć kupować go w obszarze bałtyckim. Było to ważne dla przemysłu stoczniowego, a więc w