98744

Pedagog pyta: co i w jaki sposób w rozmaitych środowiskach lub instytucjach zmienić aby poprawić ich wychowawcze funkcjonowanie?.

Radlińska w swej pracy szukała oparcia w europejskich systemach pedagogiki społecznej oraz w konceptach wychowawczego socjologów polskich przełomu XIX i XX w. Przejęła szereg wspólnych dla pedagogiki społecznej i socjologii wychowania założeń teoretycznych Na tych założeniach opracowała swój system pedagogiki społecznej, którego właściwe ujęcie zawarła w pracy „Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego” (1935).

Wyznaczyła pedagogice społecznej funkcję ogniwa pośredniczącego między socjologią dostarczającą tamtej przesłanek do poszukiwania zasad skutecznego działania, a praktyką, dla której pedagogika społeczna zasady te określa.

Przedmiotem socjologii wychowania Radlińskiej jest: ”wychowanie jako celowa funkcja grup społecznych rozpatrywana na tle życia grup społecznych i zachodzących przemian w ich str ukturze. Tak rozpatrywane wychowanie interesuje pedagogikę społeczne tylko jako wynik badań socjologicznych ”.

Część dużą, osiągnięć naukowych H.Radlińskiej można zaliczyć do socjologii wychowania. Opiera się to na dwóch podstawowych pojęciach pedagogiki społecznej i socjologii wychowania:

1    - pojęcie wychowania - jako funkcji społecznej polegającej na aktywnym, twórczym przekazywaniu, przyjmowaniu i rozwijaniu - z pokolenia na pokolenie - kultury, w szczególności kultury narodowej, aktualizującej się poprzez wszystkie pokolenia w sprzężonych ze sobą płaszczyznach wzrostu i wrastania w społeczeństwo.

2    - pojęciu środowiska wychowawczego (środowiska życia) jako zespołu warunków przyrodniczych, kulturowych, osobowo-społecznych, wśród których żyje jednostka i czynników przekształcających jej osobowość.

Autorskim wkładem Radlińskiej do socjologii wychowania są 2 pojęcia:

1    - pokolenia historycznego - obejmuje wszystkie generacje (dziadów, ojców, dzieci, wnuki) współżyjące w tym samym czasie w swoistych społecznych układach.

2    - wieku społecznego - stanowi wskaźnik stopnia uspołecznienia jednostki, w relacji do jej wieku chronologicznego, fizjologicznego, psychicznego lub inteligencji.

Radlińska pojęcia te traktowała jako podstawę do poszukiwania zasad regulacji stosunków międzypokoleniowych oraz właściwych propozycji między rozwojem fizycznym, psychicznym i społecznym jednostki.

Zadania generacji pokolenia histoiycznego:

-    ćwiczenie sił i radość poznawania świata - generacja dziecięca.

-    szukanie miejsca w społeczeństwie - generacja dojrzewająca.

-    równowaga w życiu, harmonijna twórczość, rodzicielska radość - generacja dorosłych.

-    mała wrażliwość na zdobywanie dla siebie - generacja starcza.

W okresie międzywojennym Radlińska przeprowadzała badania w ekonomicznie i kulturowo zaniedbanych rejonach wielkich miast (Warszawa, Łódź), które ujawniły uwarunkowania ograniczeń w rozwoju fizycznym i psychicznym dzieci, zaniedbań obowiązku szkolnego.