99111

Uwarunkowania dyskursu

Zewnętrzne wpływają na dyskurs spoza (np. transformacja ustrojowa, globalizacja, kryzys gospodarczy itp.)

Wewnętrzne należą do środowiska dyskursowego:

a)    wymiar interpretatywny:

-    wytyczanie własnych granic przez dyskurs publiczny

-    na najbardziej podstawowym poziomie dyskurs zajmuje się interpretacją samego siebie, wytycza rejestr spraw, którymi należy i nie należy się zajmować

-    definiuje i przedefiniowywuje dane zagadnienia - kwestia życia i śmierci, zdrowia, higieny, sprawności - obszar, w którym następuje znaczna polityzacja, debata polityczna na te tematy

-    dyskurs publiczny zajmuje się definiowaniem zagadnień, nadawaniem znaczeń określonym terminom - moc sprawcza dyskursu - definiowanie rzeczywistości w przestrzeni publicznej

-    mają związek z zewnętrznymi uwarunkowaniami (np. presja doskonalenia samego siebie)

-    wymiar ten daje o sobie znać w sytuacjach problematycznych, w których dotychczasowe sposoby pojmowania pewnych spraw są podważane, kontestowane. Określone strony sporu mówią otwarcie jak definiować dane problemy (np. in vitro)

b)    wymiar dramaturgiczny:

-    związany z podwójnym, wielokrotnym adresatem

-    każde wystąpienie publiczne jest teatrem, wiąże się z odpowiednią postawą, formą wypowiedzi, mimiką itp.

c)    wymiar konwencjonalnej rytualizacji:

-    pojęcie rytuału pojmowane na 2 sposoby:

*święty obrzęd - uwzorowana czynność, która ma szczególnie gęste znaczenie symboliczne, np. rytuały kościelne. Quasi rytuały - istniejące w sferze publicznej, np. uroczystości upamiętniające rocznice, akty pojednania, inauguracja prezydentury itp.

■"■"uwzorowany, mechaniczny, ceremonialny wzór zachowania, pozbawiony sensu, wzniosłości, nawykowy, który nie jest związany z jakimś przeżyciem, ale jest machinalny. Konwencjonalna rytualizacja, np. wymiana pozdrowień, schematy prowadzenia rozmów towarzyskich. Sfera publiczna ma w sobie wymiar konwencjonalnej rytualizacji, która jest przewidywalna, powtarzająca się, występuje w kulturze popularnej

d)    wymiar medialny - wzmacnia wszystkie pozostałe wymiary, intensyfikuje je, np. format debaty medialnej, dipu promującego daną partię polityczną itp.

W rezultacie komunikacji publicznej, a zwłaszcza medialnej warto zwrócić uwagę na powtarzające się zjawiska (treści, formaty), pewne wzory, sekwencje (co po czym następuje?). Jeżeli A użyje argumentu X, to prawdopodobnie przeciwnik B użyje argumentu Y - przewidywalność dyskursu publicznego.

Na czym polega konstrukcja, że za każdym razem mamy do czynienia z inną sytuacją?

W analizie dyskursu można zwracać szczególną uwagę na treść i zwrócić się tu w stronę analizy sekwencyjnej - wzorów następowania po sobie wydarzeń komunikacyjnych.