112426

Transformacja ustrojowa i jej wpływ na politykę zagraniczną Polski

Transformacja ustrojowa czyli odejście od ustroju totalitarnego PRL-skiego, zbudowanie ustroju demokratycznego, to był kluczowy okres dla Polski, też dla polityki zagr. Wybory dokonywane wtedy w latach transformacji determinowały przyszłość Polski na następną dekadę. Kształtowały się podstawy sojuszu pol-amerykańskiego, który wykluwał się we współpracy w demontażu zimnowojennego podziału Europy. To w tym czasie udało się polskiej dyplomacji doprowadzić do otwarcia dla polskiej perspektywy członkostwa w NATO i UE. Ułożono stosunki z wszystkimi sąsiadami.

Trudno przecenić znaczenie osiągnięć T. Mazowieckiego i ministra Skubiszewskiego w polityce wobec Niemiec. Znaczenie ich politycznego porozumienia z kanclerzem Kohlem, sprowadzającego się do reguły ... zjednoczenia w zamian za traktat potwierdzający nienaruszalność granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej oraz niemieckie poparcie dla polskiej aspiracji do członkostwa w UE i NATO. Nie sposób nie docenić osiągnięć polskiej polityki z ZSRR. Pokojowy demontaż systemu zależności aż do likwidacji z jednego z je podstawowych przejawów czyli wycofania wojsk radzieckich z Polski (ostatni żołnierz wyjeżdża 17.09.1993r.).

Skala wyzwań i trudności jakie wówczas nastąpiły nie mają porównania do innych w żadnym okresie. Podobnie jak waga podejmowanych wówczas decyzji. Niemal wszystkie późniejsze osiągnięcia pól. Polityki zagr. nie byłyby możliwe, gdyby nie zbudowany przez K. Skubiszewskiego kapitału zaufania do Polski jako ważnego i odpowiedzialnego za cały ład europejski uczestnika procesu pokojowego rozpadu sowieckiej strefy wpływów i zjednoczenia Niemiec.

Znaczenie miał także sposób przeprowadzenia przez Leszka Balcerowicza reform gosp., dzięki którym Polska jako pierwszy kraj dokonała transformacji z kraju niewydolnego, centralnie kierowanego i opartego na sowieckim ustroju gosp. do kraju wolnorynkowego. Bez tego niemożliwe byłoby następne 15 lat i członkostwo w UE.