76 77 (6)

MżdifTunotbmc » pry<-d'iębior%tv* jako topól uwarunkowali marketingu...

ka), wpływająca na procesy komunikowania się w skali międzynarodowej* p_, kultur ze względu na to kryterium został zaproponowany przez E.T. Maila u* lub duże znaczenie kontekstu w procesach komunikowania intcrpcrson^j (okoliczności, warstwy emocjonalnej, cech osób uczestniczących, w tym idi^? su społecznego, itd.) znajduje odzwierciedlenie np. w narodowych stylach wijj czy sposobach prowadzenia rozmów handlowych przez przedstawicieli dan^Tł tury narodowej (por. pkt 5.3.2).

Kulturowe modele zachowań w biznesie analizuje także R.R. land, a jego analiza kultur narodowych z punktu widzenia marketingu, .u gocjacji i zarządzania ma wiele aspektów praktycznych. Autor ten wyiA^ł modele zachowań biznesowych, stosując podziały według następuje* kryteriów⁵⁷:

•    kultury protransakcyjne (skoncentrowanie się na wykonaniu i propartnerskie (skoncentrowanie się na ludziach)⁵®,

•    kultury ceremonialne i nieceremonialne,

•    kultury monochroniczne i polichroniczne ze względu na «łgptfl0||M czasu: w kulturach monochronicznych typowe postawy to c?§f topił niądz, jedna rzecz w danym czasie, punktualność i dobre zorgartótS wanie czasu; w polichronicznych — wiele rzeczy wykonuje się lun} mniej rygorystyczne podejście do punktualności itd.⁹⁹, 'C

•    kultury ekspresyjne i powściągliwe.

Poszczególne kultury narodowe charakteryzuje określona kombinacja wpatg nionych kryteriów. Przykładowo, Polska jest zaliczana do kultur umiarkował propartnerskich, ceremonialnych, polichronicznych oraz o niestałej tkspresyjnoitjj potkrbnie jak Rosja i Rumunia. W tablicy 2.5 przedstawiono grupy kultur narodowych według R.R. Gestelanda. Aby uniknąć błędów kulturowych w przygotował niu rozmów akwizycyjnych, negocjacji handlowych, tworzeniu przekazó#1WjH* wych na rynkach zagranicznych itd. niezbędne jest uwzględnianie przedsWwiófljM charakterystyk.

⁵⁶ E.T. Hal), Pou kulturę. PWN, Warszawa 1984, rozdział VII. Ponieważ len podział jeM szczerbie istotny w przypadku międzynarodowego komunikowania się, jego szersze omówfeqie^i^MM| w pfa 5.3.2. potwięoonym promocji w marketingu międzynarodowym.

' RR. Gestdand. Mońce kulturowe a zachowania w konew Marketing, negocjacje I iMnąhĘffa nfl kulturach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.

⁵⁸    W podziale tym można dostrzec podobieństwo do klasyfikacji ET. Halla na kultury nisko: | tekstowe (por. pfa 5.3,2).

⁵⁹    Ten podział także wywodzi się od Hafla: por. również: M. Kotabe, K. Hdsen, CIM Itujgą¹ Management, jw.. t 95.

TABLICA 2,5

Grupy kultur według kryteriów istotnych w biznesie międzynarodowym

Charakterystyka kultur	Kraje
Kultury propartnerskic, ceremonialne, połkhronłczne i powściągliwe	Indie, Bangladesz, Indonezja, Malezja, Wietnam, Tajlandia, Filipiny
Kultury propartnenkie, ceremonialne, monochroniczne i powściągliwe	Japonia. Chiny, Korca Południowa, Singapur
Kultury propartnenkie. ceremonialne, polichronkzne i ekspresyjne	Arabia Saudyjska, Egipt, Graja, Brazylia, Meksyk
Kultury umiarkowanie propartnenkie, ceremonialne, polichroniczne i o niestałej ekspresyjności	Rosja, Polska, Rumunia
Kultury umiarkowanie protransakcyjne, ceremonialne, o zróżnicowanym podejściu do czasu i ekspresyjne	Prancja, Belgia, Wiochy, Hiszpania, Węgry
Kultury umiarkowanie protransakcyjne, ceremonialne, doić monochroniczne i powściągliwi	Estonia, Łotwa, Litwa
Kultury protransakcyjne, umiarkowanie ceremonialne, monochroniczne, powściągliwie	Wielka Brytania, Dania, Finlandia, Niemcy, Holandia, Czechy
Kultury protransakcyjne, nieceremonialne, monochroniczne i o zróżnicowanej ekspresyjności	Australia, Kanada, USA

11 6 d I o: Opracowanie własne na podstawie; R.fL Gtsieknd, Bóiraa kidturcnrt a lachotrama a biznetie. Markę-ing, negocjacje i larupbamg w różnych kulturach, Wydawnictwo Naukowe PWN. Wanzswa 2000.

2.4.5. Tendencje zmian kulturowych

W wielu krajach, zwłaszcza wysoko rozwiniętych, obserwuje się w ostatnich dekadach tendencje świadczące o upowszechnianiu się niektórych wzorców kulturowych, przenikaniu norm i upodobań, uniwersalizacji zachowań, a zatem homogenizacji uwarunkowań kulturowych*⁰. Mówi się nawet, z pewną przesadą, o globalnej „dyfuzji kultury”, której sprzyja internacjonalizacja mediów komunikacji masowej czy procesów rozprzestrzeniania się mody (odzież, muzyka popularna), rozwój Internetu, rozwój międzynarodowej turystyki, upowszedi-

> Jest jednak ter widc krajów, których tendencje te nie dotyczą, np by najuboższe; o słabo rozwiniętej m-ftlrtluLiuwt: komunikacyjną i niewidkięj moUWici spofaraiUnw. kraję .zamknięte' z powodów pętoyeznych (gptca pttiuna) czy religijnych (kraje hwfaimndliiiiii lalndkf)), kraje w Kanie wojny domową lę.