99270

3.    Natura stworzona, nietworząca - świat materialny, będący zrealizowaniem causae primordiales. Hierarchia bytów: proste, czysto duchowe (hierarchia anielska); złożone (composita, ludzie); czysto materialne. Divisio: rodzaje, gatunki, indywidua.

4.    Natura niestworzona, nietw orząca - Bóg jako kres powrotu wszelkich bytów, 7 dzień (szabat boży), cel wszechświata, identyczny z początkiem. Zjednoczenie wszystkiego ze wszystkim.

Metafizyka jedności przejawiającej się przez wielość i powracającej do siebie (Plotyn).

Zarzut panteizmu („wszystko jest naturą”). „Deus omnia in omnibus” - jednoczesna immanencja (wszędzie) i transcendencja (nigdzie) Boga.

Człowiek z natury jest mikrokosmosem. W hierarchii bytów zajmuje pośrednią pozycję - in medio positus. Jest bytem złożonym, jego część duchowa ma udział w bytach duchowych. Człowiek jest mediator, streszczeniem bytów duchowych i materialnych, wyrażającym dwoistość natury i jej całość. Powrót całego świata do Boga dokonuje się przez człowieka, a w człowieku poprze/ poznanie (dialektyczne dojście do causae primordiales), najpełniejsze (bytowo i epistemologicznie) dopiero po śmierci.

Stopniowa spirytualizacja wszechrzeczy, zniszczenie materii (ciało umysłowe), wchłonięcie ciała przez duszę. Wchłonięcie piekła przy zachowaniu potępienia (cierpienia umysłowego polegającego na nieoglądaniu Boga). Człowiek powracający do Jedni zachowuje indywidualność (tak jak Trójca zachowuje troistość w jedności).

Spór z Gottschdlkicm o predestynację: według Eriugeny od Boga pochodzi łaska wspomagająca i umożliwiająca zbawienie, zło pochodzi z wolnych wyborów. Nie istnieje predestynacja do zła, ponieważ zło jest brakiem dobra, czyli niebytem, o którym nie może istnieć wiedza.

GOTTSC HALK    ok. 806 - 870

Uczeń Alkuina. Teoria podwójnej predestynacji - zarówno dobro, jak i zło pochodzi od Boga, wykluczając wolną wolę człowieka. Wola Boga stanowi o wszystkim.