99347

Wskaż na podstawowe cechy filozofii przyrody w myśli antycznej. Wyjaśnij znaczenie pojęcia tran scen den tal izm

Przedsta\»iciele iońskiei filozofii przyrody;

U podstaw natury jest WODA. z wody wszystko powstaje, materia (gr. matka) ma naturalny związek z życiem.

2.    Anfamamkr

Poszukuje stałego pierwiastka, który leży u podstaw bytu. podstawąbynt jest BEZKRES, byt wyłania się z bezkresu; chaos strukturą niezorganizowaną, kosmos to przeciwieństwo chaosu; na początku był chaos, podlegał przekształcaniu się, to co jest. jest efektem daleko idących transformacji; ruch jest wieczny, transformacje czasowe.

APEIRONIZM - proces transformacji, wyłaiua się poprzez ścieranie się przeciwieństw, źródłem tych przeciwieństw jest RUCH = siła napędowa, która porusza proces wyłaniania się, jest źródłem przeciwieństw, nich to różnica między czasem a wiecznością, czas jest wieczny.

3.    Anaksymenes z Miletu

Świat jest bezkresny, rozciągłość, przestrzenność jest bez końca, wszechświat jest tueskończony. nich jest wieczny, zasadąjest POWIETRZE, charakteryzuje się skalą zmienności, ruchem, ma zdolność przechodzenia w różne stany, istnieją różne stany skupienia materii, istnieje jedność w przyrodzie, często uważa się go za twórcę meteorologii.

4.    lleraklu z Efezu

Za arche uznał OGIEŃ, opowiadał się za dynamiką przeobrażeń w przyrodzie, zmienność, „wszystko płynie", „nie można dwa razy wejść do tej samej wody", ogień ze swej natury jest zmienny, friabiayyitidt .qKiskisi.filQŁQfiipmxg<b^,i

1    Ksęnofanęs

Arche to jedność, myślenie oscyluje wokół przyrody, ziemia jest tą jednością, poszukuje wszechjedności -ogólnej zasady jedności, tą zasadąjest Bóg-jeden, niezmienny, nienaruszalny, stały. Przyroda jest zmienna, ale zasada niezmienna.

2    Patmenides

Podstawą bym jest jego stałość, tożsamość egzystencjalno-bytowa - tego poszukuje. „Co jest. to jest”, byt jest wieczny, nie ma tego co było przedtem, ani potem, trwanie jest przeciwieństwem czasowości, byt jest niepodzielny; to co najprostsze - najdoskonalsze.

Teoria poznania: podstawą jest rozum, zasadność poznania zmysłowego: zmysły łudzą, rozum nas nie oszukuje. Relacja między myślą a bytem realnym: to co pomyślane nie jest realnością; ogląd myśli: poprzez umysł możemy oglądać swoje myśli; intuicja - na gruncie filozofii oznacza bezpośredniość poznania.

3.    Empedokles z Agrogentn

Rozłączność Rozłączność świecie żywiołów, poszukuje tego co jest stałe, z jednej strony filozof przyrody, z drugiej poszukuje niezmiennej zasady. Dwa typy siły: 1. destrukcyjna - niezgody i 2. ta. która łączy -miłość.

4.    Anaksągorąs z Jonii

Zmienność nosi charakter ilościowy, to co zmienne da się policzyć, niezmienność nosi charakter jakościowy; w naturze istnieje niezliczona jakość składników, którą nazywa zarodnikami, zmiany ilościowe międz zarodnikami prowadzą do powstania jakości; „wszystko jest złożone", żywioły też. nie ma kresu, wszystko można podzielić, nie ma granic podzielności, w każdej najmniejszej cząstce jest kosmos. Infinityzm - zakłada nieskończoność podzielności.

Poznanie zmysłowe jest fragmentaryczne. Źródłem ruchu jest duch, jest to siła poniszająca i porządkująca.

Szkoła olecka - jednoznaczne rozróżnienie między poznaniem zmysłowym, a umysłowym.

TRANSCENDENTALIZM - nurt w filozofii am ery kaliskiej zapoczątkowany m. in. przez R.W. Emersona i H.D. Thoreau. Głosi ideę równości, niezależności i samodzielności. Podkreśla autonomiczność każdego człowieka w dochodzeniu do prawd moralnych, duchowych oraz społecznych. Łączy racjonalizm (dusza, rozum, wola. uczucie; to co transcendentalne) i empiryzm (ciało, zmysły; to co immamentne).