99428

o najwyższych przymiotach moralnych; Bóg nigdy się nie wciela; Bóg słuclia i wysłuchuje naszych modłów; Boga należy czcić nie w świątyniach, lecz tylko w duchu; żal i pokuta stanowią drogę do przebaczenia; Bóg objawia się w naturze i w duszy człowieka, dlatego żadna księga nie ma mocy wiążącej^{1 2}.

W hinduizmie można wyróżnić trzy okresy;

>    wedyjski rytualizm (wedyzm)

■    najstarsza religia indyjska

■    zakładała politeizm

■    kult polegał na składaniu ofiar bóstwom (b>4a nią najczęściej krowa, byk, baran, koń, a także mleko lub masło). Ofiara nie była dziękczynna, ale błagalna - błagano

0    sprawy materialne i duchowe;

■    cześć oddawano bóstwom będącym personifikacjami sił natuiy

■    najistotniejszymi bogami byli: Ad, Waru na i Indra

>    medytacja i poznanie intuicyjne

■    główny akcent położono na kontemplację i sformułowanie koncepcji wyzwolenia opartej na technikach medytacyjnych (np.joga)

■    można tu wyróżnić podokres- bramini/m , kiedy to główna rolę odgrywały ofiary

1    ceremonie religijne przebiegające pod kontrolą kapłanów- braminów. Jednym z czołowych założeń braminizmu była wiara w wędrówkę dusz. Zgodnie z nią człowiek nie jest w stanie zmienić swego położenia w życiu doczesnym, ale postępując zgodnie z obowiązującymi nakazami może po śmierci wcielić się w inną osobę lub nawet boga. Połączenie nieśmiertelności duszy i wiary w reinkarnację dawała więc nadzieję na lepsze życie w przyszłości.

■    Z tego okresu pochodzą główne myśli hinduizmu

■    Ustalają one relacje między Atmanem - duszą jednostkową lub najgłębszą naturą człowieka, a Brahmanetn - duszą świata, istotą i podstawą rzeczywistości. Wskazują, że nie ma różnicy pomiędzy stworzeniem a absolutem. Mówi się w nich na przykład: Aham brahma asm i (jestem Brahmanem), ayam atma brahma (ten Atman jest Brahmanem), Tat twam asi (Ty jesteś Tym). W poznaniu prawdy o jedności pomocna była metoda neti neti (nie tak, nie tak), według której w szukaniu własnej istoty - Atmam - należy pozbyć się fałszywych identyfikacji ze swym ciałem, świadomością, umysłem, uczuciami itp^{3 4}.

>    hinduizm właściwy

■    powstał jako efekt ewolucji braminizmu

■    termin hinduizm jest często używany jedynie na określenie tego okresu⁰

■    opiera się na literaturze wedyjskiej⁵ i nowszych poematach: Mahabharacie i Ramajanie

• głównymi bóstwami są:

2

1

   W.Wilowski. Hinduizm. Wiedza i życie, nr 1/19%

2

   nazwa pochodzi od słowa brahman - świętej wiedzy, magicznej mocy tkwiącej w formule. Początki braminizmu łączą się z powstaniem tekstów, zwanych brahmanami (X-VII wiek p. n. e.).

3

   W.Wilowski. Hinduizm. Wiedza i życie, nr 1/1996

4

   Wielu badaczy uważa, że poprzednie dwa etapy stanowiły odrębne systemy religijne, stanowiące jedynie gnint dla łiinduizmu.

5

   Patrz punkt trzeci- Święte księgi hinduizmu