99562

Grabskiego uznania linii Curzona (Bug-Kuźnica-Puiisk) w zamian za pośrednictwo brytyjskie w rozmowach pokojowych z Rosją. Grabski uległ.

Rząd polski starał się pozyskać neutralność Litwy, uznając jej niepodległość. Nie zmieniło to jednak sytuacji i 12 lipca 1920 r. bolszewicy podpisali z Litwą układ pokojowy i graniczny oddając Litwie Wilno oraz uzyskując prawo przemarszu przez terytorium litewskie.

Biad ocałaiidiiatoto ego

Decyzje konferencji w Spa wywołały w Polsce kryzys rządowy. 24 lipca 1920 r. ust.pił gabinet Grabskiego. W porozumieniu z sejmem Piłsudski powołał nowy rząd koalicyjny z udziałem wszystkich głównych sił politycznych. Na jego czele stanął Wincenty Witos, a jego zastępcą został socjalista Ignacy Daszyński. Miało to symbolizować wolę obrony Polski robotniczej i chłopskiej przed inwazją rosyjską.

Rokowania polsko-bolszewickie zakończyły się fiaskiem. Bolszewicy zwlekali z podjęciem rozmów licząc na szybkie zajęcie Warszawy. Do spotkania doszło w Mińsku dopiero 17 sierpnia 1920 r.. gdy trwała już kontrofensywa polska. Delegacja bolszewicka zażądała zgody polski na Linie Curzona, ograniczenia liczebności armii polskiej z około 1 min do 50 000, przekazania Rosji sprzętu zdemobilizowanych oddziałów, przerwania produkcji broiu i uzyskania eksterytorialności linii kolejowej Wołkowysk-Grajewo. Warunki te. przy zachowaniu pozornej niepodległości polski, miały ją obezwładniać tak. aby mogła się stać łatwym łupem rewolucji bolszewickiej. Delegacja polska odrzuciła te wanmki zdając się na rozstrzygnięcie na polu walki.

Bitwa warszawska i kontrnatarcie znad Wieprza

W pierwszych dniach sierpnia 1920 r. sytuacja Polski wydawała się beznadziejna. Z wyjątkiem nuncjatury papieskiej wszystkie ambasady opuściły Warszawę. Dostawy sprzętu były odcinane przez Niemcy i Czechosłowację.

12-15 sierpnia 1920 r. rozegrała się decydująca bitwa o Warszawę. W niezwykle krwawych walkach o Radzymin. Zielonkę i Ossów szala zwycięstwa przechodziła z jednej strony na drugą W końcu zadecydowało uderzenie znad Wieprza, rozpoczęte 16 sierpnia Siły atakujące znad Wieprza rozbiły tzw. grupę mozyrską Armii Czerwonej i zmusiły oddziały polskie do odwrotu spod Warszawy. Natarcie Armii Konnej Siemiona Budionnego załamało się pod Lublinem i wkrótce potem musiała ona wycofać się na Wołyń. Oddziały bolszewickie, które zagalopowały się pod Włocławek musiały gwałtownie wycofać się na wschód. Nie mogąc przebić się przez północne Mazowsze przekroczyły granicę Pius Wschodnich, gdzie zamiast internowama pozwolono im przejść przez Litwę do Rosji.

BiLwaniciiiaiśka i mdiii

Na początku września wojska polskie nacierały na całym froncie, a odwrót Armii Czerwonej zamienił się w bezładną ucieczkę. W bitwie nad Nienuieni 20-26 września 1920 r. wojska polskie ponownie przełamały opór bolszewicki. Na początku października linia frontu biegła od Dzisny przez Mińsk, rzekę Shicz aż do Baru na Ukrainie.

Odparcie najazdu bolszewickiego przez armię polską było jednym z przełomowych momentów historii europejskiej początku XX w. Na przedpolach Warszaw)- armia polska obroniła nie tylko mepodległość Polski, ale także zapobiegła bolszewizacji Europy. Dlatego nazwano ją ..osiemnastą decydującą bitwą w dziejach świata". Wobec wyczerpania wojennego obu stron 12 października 1920 r. delegacje polska i bolszewicka podpisały w Rydze umowę rozejmową i podjęły rokowania pokojowe.

Zajęcie Wileńszczyzny

W trakcie pogoiu za oddziałami bolszewickimi wojka polskie ponownie wkroczyły na tereny stanowiące przedmiot sporu z Litwą. Nie respektując tymczasowej umowy wojskowej o linii demarkacyjnej, podpisanej 7 września 1920 r. w Suwałkach i pozostawiającej Wilno po strome litewskiej, Piłsudski polecił gem Żeligowskiemu upozorowanie buntu I wkroczenie z podległymi mu oddziałami do Wilna. Po zajęciu miasta utworzono tam specjalną Konusję Rządzącą I.itwy Środkowej, która zapowiedziała przeprowadzenie plebiscytu na spornym terytorium. W 1922 r. odbyły się wybory do lokalnego Sejmu Wileńskiego, w których wzięło udział 64% ludności spornego terytorium. Tak wybrana reprezentacja lokalna opowiedziała się następnie za przynależnością Wilna i okolicy do Polski.

Pokój ryski