99911

koncentrację naprężeń i zniekształcenie wyników badań. Ważnym elementem procesu przygotowania próbek jest ich zabezpieczenie w czasie transportu i przechowywania tak. aby nie uległy one uszkodzeniu, czy naruszeniu w sensie unormowanych warunków ich badań, dość pobieranych prób powinna zapewnić przyjęty stopień ufności uzyskiwanych wyników badań. Według wytycznych Międzynarodowego Biura Meclianiki Górotwom zaleca się następujące relacje między współczynnikami wariancji (rozrzutu) wyrnków badań a liczbą badanych prób: przy 30% - 9 prób, 25% - 6 szt. 20% - 4 szt. i przy 15% rozrzucie 3 szt

Wskazane jest, aby badarua laboratoryjne były wykonywane na nowoczesnej aparaturze z automatyczną rejestracją wyników, zwłaszcza badania wylrzymalości na jednoosiowe ściskanie rx>winny być wykonywane na tzw. sztywnych prasach umożliwiających rejestrację zależności naprężenie-odksztalcente(a-e) w całym zakresie nośności próby (rys. 1,1). Badanie próby w zakresie pozniszczeniowym daje bardzo ważne wyniki dla mterpretacji nośności masywu skalnego. Ta część badan jest w dużym zakresie zbieżna z badaniami gruntu na ścinanie, co stwarza możliwość zastosowania wspólnej metodologii rozpoznawania masywu naruszonego robotami podziemnymi. Pełną zbieżność badań zarówno masywu skalnego, jak i gruntowego można uzyskać wykonując badarua w stanie trójosiowego stanu naprężenia. W tego typu aparaturze można doprowadzić próbkę do pierwotnego stanu naprężenia, a następnie, w zależności od potr zeb, drogą odciążenia bądź dociążenia jedno- lub dwuosiowego uzyskać jej zniszczenie, co będzie niewątpliwie najbardziej miarodajnym wskaźnikiem jej nośności. Szczególnie ważną rolę należy przypisać w tym przypadku możliwości badarua próby w procesie jej odprężenia, co zwykle występuje w masywie podczas robót podziemnych (rys. 2.15).

Potrzeba stosowania wysokiej klasy aparatury do badania górotworu wynika ze złożoności jego budowy oraz bardzo dużego zróżnicowania stanu naprężenia, jakie tow-arzyszy procesowi robót podziemnych. Górotwór nie jest materiałem liniowym i znacznie