1352738235

2 Felieton

2.1 Historia felietonu

Początki tego gatunku przypadają na pierwsze lata XIX. wieku, kiedy w Francji recenzent

teatralny Julien de Geoffroy zaczął w piśmie „Journal des Debats

U

w dodatku „La Feuille

U

publikować materiały o charakterze rozrywkowym, obyczajowym i kulturalnym. Później dodatek stał się integralną częścią pisma i został wyodrębniony graficznie grubą kreską u dołu kolumny.

Właśnie dlatego oznaczano felieton w francuskiej prasie nazwą „rez-de-chausse“ („dolne piętro¹¹) i

w niemieckiej „unter dem Streich“. Prawie przez cały XIX wiek nazwa felieton oznaczała

wyłącznie określoną rubrykę pisma. Funkcja felietonu w tym czasie była powiązana z

cr

&

wałtowym

rozwojem wysokonakładowej prasy (i jej przejściem z prasy abonametowej w prasę sprzedawaną)

P. Stasiński⁷¹ twierdzi, że w felietonie znajdowały odbicie informacje, które nie odpowiadały

dotychczczasowym standardom przyzwoistości i rzetelności. Felieton grał nawet ważną rolę z tego powodu, że jako mozaika tekstów skomponowana według zasady „coś dla każdego“ przyciągał

72

wielu odbiorców i decydował o popularności pisma

Kontynuatorem Juliena de Geoffroy stał się Jules Janin, autor felietonu teatralnego. Po nim krytyk Charles Augustin Saint-Beuve zapoczątkował felieton literacki

Słowo felieton pochodzi z języka francuskiego, franc. ,feuille“ to Jiść“, franc. ,/euilletori'

początkowo

to „kartka złożona na czworo^ . Termin

używano w dwu znaczeniach. Jednak w

znaczeniu wskazanym poprzednio - jako wyodrębnionej rubryki pisma zawierającej teksty o sprawach kulturalnych i obyczajowych, jednak w znaczeniu nowym — jako samodzielny gatunek o wyraźnych cechach. Felieton w obydwu znaczeniach pojawia się do dziś w prasie anglosaskiej column“), w prasie niemieckiej do czasów współczesnych utrzymuje się pojmowanie felietonu

jako rubryki pisma

Na terenie Polski dokonuje się ewolucja semantyczna terminu w ostatnich dwudziestu latach XIX wieku. Wtedy coraz częściej stosuje się go do określenia treściowo-formalnych cech pewnego

gatunku

73

Stopniowo felieton uzyskuje status gatunku, najpierw ściśle publicystycznego, by stać się

obecnie bardziej literackim.

Stasiński P.: Poetyka i pragmatyka felietonu. Wrocław 1982, str. 5—17

72    Klein T.: Felieton

73    Tamteż

niektóre historyczne i teoretyczne aspekty gatunku In: Polonistyka 1983, nr. 4, str. 260—266

28