FORUM ZAKAŻEŃ 2014;5(1)
pytania i taktownie prosić o przestrzeganie podstawowych zasad higienicznych albo zwracać uwagę w przypadku ich łamania. Jednak wiele osób wciąż nie ma odwagi tego zrobić z obawy przed dalszymi konsekwencjami wykonywanej usługi oraz urażeniem lekarza czy personelu asystującego. Pacjenci świadomi zagrożeń i ryzyka zakażeń obawiają się wizyt w gabinecie stomatologicznym, tym bardziej, że wiele usług jest pełnopłatnych. Płacąc za usługę dentystyczną, oczekuje się zapewnienia pełnego bezpieczeństwa. Kiedy pacjenci zgłaszają jakieś wymagania w stosunku do lekarza czy higienistki stomatologicznej, czasem słyszą, że stomatologów nie stać na zapewnienie np. sterylnych rękawic lub bezpiecznych osłon na unit. Jednak osoba, która płaci za wizytę lub zabieg od kilkudziesięciu do kilku tysięcy złotych, oczekuje, że koszt usługi jest tak skalkulowany, aby dentysta mógł ją wykonać nie łamiąc zasad aseptyki, a jednocześnie zapewniając pacjentowi poczucie bezpieczeństwa.
Osoba zakażona, która jest świadoma zakażenia lub choroby zakaźnej i informuje lekarza dentystę o tym fakcie, spotyka się czasem z odmową przyjęcia pod pretekstem np. braku narzędzi, czasu czy innych trudności. Pacjent, który w przeszłości doświadczył takiego traktowania ze strony pracownika medycznego, często zataja swoją chorobę, ponieważ np. ból czy braki w uzębieniu wymuszają na nim wizytę w gabinecie stomatologicznym.
Ryc. 1. Źle oczyszczone i niedokładnie zdezynfekowane narzędzia stomatologiczne jako potencjalne źródło zakażenia pacjenta.
Ryc. 2-3. Uszkodzone podczas zabiegu dentystycznego tkanki miękkie - wrota infekcji.
Każdy pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy informacji o swoim zakażeniu. Ponieważ etap wylęgania niektórych chorób przenoszonych drogą krwi jest długi (np.: HBV, HCV, HIV), okres bezobjawowy trwa często wiele lat. Świadomość konieczności wykonania okresowych badań kontrolnych jest mała, a duża szacunkowa liczba potencjalnie zainfekowanych; dodatkowo ryzyko zakażeń we wszystkich placówkach medycznych jest bardzo wysokie. Dlatego pracownicy przeprowadzający jakiekolwiek procedury medyczne (a szczególnie zabiegi inwazyjne z wykonaniem których wiąże się ryzyko uszkodzenia ciągłości tkanek - skóry, błon śluzowych) są zobowiązani do chronienia pacjentów przed ewentualnymi zakażeniami. Obecnie dostępne są szczepionki przeciwko HBV; brak jest natomiast szczepionek przeciw HCV i HIV. Tym bardziej istotne jest przestrzeganie zasad w ramach szeroko rozumianej profilaktyki zakażeń w gabinetach zabiegowych, w tym w gabinetach dentystycznych.
W każdym gabinecie stomatologicznym istnieje wysokie ryzyko zakażenia pacjenta oraz personelu. Szczególnie niebezpiecznymi zabiegami są: szlifowanie zębów pod korony i mosty, usuwanie kamienia nazębnego i tzw. piaskowanie.
Dla pracownika gabinetu dentystycznego zagrożenie stanowi zakłucie lub zranienie ostrym narzędziem oraz zanieczyszczenie oczu, jamy ustnej i dróg oddechowych bio-aerozolem zawierającym krew, ślinę, cząsteczki zębiny lub kamienia nazębnego wraz z biofilmem (czyli różnorodnymi mikroorganizmami). Niebezpieczne jest również wdychanie
©Ewi0hW*hi^2OM