Część teorety czna
Właściwości fizykochemiczne oznaczanych pestycydów chloroorganicznych zebrano w Tabeli 1 [3 - 9],
O właściwościach chemicznych i fizycznych określonego analitu z grupy polichlorowanych bifenyli decyduje miejsce podstawienia oraz liczba i przestrzenne ułożenie atomów chloru w cząsteczce chlorobifenylu. Teoretycznie, możliwe jest istnienie 209 pojedynczych chlorobifenyli, różniących się liczbą i usytuowaniem atomów chloru
w szkielecie bifenylu (Rys. 1.) [10],
PCB nr |
Wzór strukturalny |
wgUJPAC |
(R-Cl) |
28 |
2,4,4' |
52 |
2,2' ,5,5' |
101 |
2,2',4,5,5' |
118 |
2,3',4,4',5 |
138 |
2,2,3,4,4',5' |
153 |
2,2',4,4',5,5' |
180 |
2,2',3,4,4',5,5' |
209 |
2,2,.3,3'.4.4',5,5'.6.6' |
Rys. 1. Ogólny wzór związku z grupy polichlorowanych bifenyli
Wszystkie pochodne chlorobifenylu są związkami lipofilnymi, dobrze rozpuszczalnymi w rozpuszczalnikach organicznych, olejach i tłuszczach, a bardzo słabo -w wodzie. Wraz ze wzrostem liczby atomów chloru w cząsteczce, polichlorowane bifenyle słabiej rozpuszczają się w wodzie, są mniej lotne, a jednocześnie mocniej wiążą się z glebą i osadami. Polichlorowane bifenyle są praktycznie substancjami niepalnymi, są też doskonałymi dielektrykami, cechuje je wysokie przewodnictwo ciepła i wysoka odporność na rozkład pod wpływem czynników fizycznych, chemicznych i biologicznych. Co więcej, odporność ta wzrasta wraz ze wzrostem liczby atomów chloru w cząsteczce [11]. Charakterystykę związków z grupy PCB pod względem ich właściwości fizykochemicznych przedstawiono w Tabeli 2 [12],
14