Budownictwo w analizie
Poszukiwanie metod, które redukują negatywne oddziaływanie obiektów budowlanych na otoczenie, przyczynia się do tworzenia ekoin-nowacji. Dzięki przeprowadzeniu analizy cyklu życia w budownictwie możliwy jest wybór rozwiązań najbardziej przyjaznych środowisku.
■ Ekoinnowacja to ka2da innowacja w zakresie technologii, produktu, procesu lub usługi, która może przyczynić się do ochrony środowiska lub wydajniejszego wykorzystania zasobów. Jej cecha charakterystyczna jest zatem efekt środowiskowy, rozumiany jako zmniejszanie negatywnej presji na środowisko. W tym kontekście szczególnego znaczenia nabierają narzędzia, które pozwa-laja na kompleksowe zbadanie procesów i produktów pod katem ich oddziaływania na otoczenie. Jednym z najbardziej zaawansowanych i powszechnie stosowanych jest środowiskowa ocena cyklu życia (ang. Life Cycle Assessment - LCA). Używając obrazowego porównania, można powiedzieć, że LCA działa jak „zdjęcie rentgenowskie", analizując cale cykle życia produktów oraz procesów i identyfikując ich słabe punkty {rozumiane jako miejsca tworzenia największego negatywnego wpływu na środowisko).
LCA od wielu lat stosowane jest także w budownictwie, służąc doskonaleniu prośrodowiskowemu nie tylko materiałów budowlanych, ale też całych budynków. Obiekty budowlane stanowią specyficzne przedmioty badali, co powoduje, że prze-konsumenckich. Biorąc pod uwagę perspektywę całego cyklu życia i konieczność uwzględniania oddziaływań występujących na poszczególnych jego etapach, obiekty budowlane charakteryzują się długimi okresami eksploatacyjnymi, wielofunkcyjnością,
wysoka złożonością konstrukcyjna i kompleksowością materiałowa, umkatowością, silnym uwarunkowaniem lokalnym, a także różnorodnością zainteresowanych stron.
Badania LCA dla budownictwa mogą być realizowane w różnych zakresach. Mogą one dotyczyć np. materiałów budowlanych (ang. Building Materials - BM), izolacyjnych (wełna mineralna a styropian), pokryciowych (dachówki ceramiczne a dachówki betonowe) i zabezpieczających (farby wodo-rozpuszczalne a farby rozpuszczalnikowe), ale także nośników energii (gaz a węgiel). Analizę LCA można również przeprowadzić dla kombinacji komponentów (ang. Compo-nent Conibination - CC), np. określonych modułów obiektu budowlanego, wykonanych w danej technologii (systemy dachowe, elewacyjne, podłogowe, ociepleniowe,
nuje się także dla całego obiektu budowlanego i procesu jego budowy (ang. Whole Process of the Construction - WPC). Obejmują one cały obiekt budowlany zaliczany do budynków mieszkalnych i niemiesz-
Najbardziej złożonym cyklem życia charakteryzują się cale obiekty budowlane (WPC), gdyż >v ich przypadku dochodzi do bezpośredniego powiązania z cyklami życia
z poszczególnych modułów i materiałów), szeroko pojęte użytkowanie i utrzymanie
Instytut Technologii Drewna w Pozna-dowiskową ocenę cyklu Życia do oceny
z produkcją wyrobów drzewnych i drewnopochodnych. Ponieważ drewno stanowi ważny surowiec w branży budowlanej, ostatnie badania Instytutu skupiają się na ocenie drewna w kontekście całych cykli życia budynków. W ramach projektu badawczego nr NN309078138, sfinansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, przeanalizowano oddziaływanie na środowisko cyklu życia modelowego jednorodzinnego budynku mieszkalnego, parterowego, o powierzchni użytkowej 98,04 m-' i następującym programie funkcyjnym: sień wejściowa (hol), WC, pokój dzienny z aneksem jadalnym, kuchnia, sypialnia 2-osobowa, dwa pokoje 1-osobowe, łazienka budynku w wariancie murowanym oraz drewnianym zostały wykonane przez architektów (rys. 1). Ponadto w każdym przypadku przygotowano projekty z uwzględnieniem i bez uwzględnienia standardów budownictwa pasywnego, co dało łącznie cztery warianty technologiczno-energetycz-ne analizowanego obiektu: budynek murowany konwencjonalny (pierwszy wariant), budynek murowany pasywny (drugi wariant), budynek drewniany konwencjonalny (trzeci wariant) oraz budynek drewniany pasywny (czwarty wariant).