Jakość konsultacji społecznych w obszarze zdrowia
bec konkurencyjnych wyborów w sprawach publicznych1. Istotną częścią tego modelu są konsultacje społeczne. Ustrojodawca zdaje się dostrzegać ten fakt, wpisując do Konstytucji RP zapisy dotyczące dialogu społecznego2.
W preambule Konstytucji RP podkreślono, że dialog społeczny jest podstawową zasadą respektowaną przez państwo. Istotne znaczenie dla podstaw prawnych całego dialogu ma przede wszystkim art. 20 Konstytucji RP, który stanowi, że społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczpospolitej Polskiej. W świetle powyższego unormowania prowadzenie dialogu społecznego nie powinno być traktowane jako przejaw uprawnienia władz publicznych, ale jako jeden z jej naczelnych obowiązków. W konstytucji wymienieni są także aktorzy dialogu społecznego. Zgodnie z art. 12 Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. W art. 59 ust. 1 zagwarantowana została natomiast wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, organizacjach społeczno-zawodowych rolników oraz organizacjach pracodawców.
Aktorzy procesu konsultacyjnego
Ustawa z 6 lipca 2006 r. o Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych oraz wojewódzkich komisjach dialogu społecznego3 jako pierwsza konkretyzuje zagadnienia aktorów procesu konsultacyjnego. Statuuje ona podstawową organizację dialogu społecznego w Polsce, czyli Trójstronną Komisję. Jej zasadniczym celem jest dążenie do osiągnięcia i zachowania pokoju społecznego. Zgodnie z ustawą w skład Komisji wchodzą przedstawiciele Rady Ministrów oraz organizacje pracowników i pracodawców.
Kolejną regulacją dotyczącą konsultacji społecznych jest ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych4. Na mocy art. 19 ust. 1 daje organizacjom związkowym prawo reprezentacji w Komisji Trójstronnej i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, a także opiniowania założeń i projektów aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. O wadze takowych opinii świadczy ustawowy obowiązek
1 D. Długosz, J.J. Wygnański, Obywatele współdecydują, Warszawa 2005, s. 50.
2 Konstytucja RP uchwalona 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483.
3 Ustawa z 6 lipca 2006 r. o Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych oraz wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, Dz.U. 2001, nr 100, poz. 1080 z późn. zm.
4 Ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, tekst jednolity Dz.U. 2001, nr 79, poz. 854 z późn. zm.