20 Mieczysław Staniszewski
dań. Jedynie w takim przypadku mogą być wyeliminowane działania jałowe. Sprawne działanie wymaga przy tym praktycznych doświadczeń (robienia tego, czego chcemy się nauczyć). Czego zaś może się nauczyć poborca, którego działanie w 99% polega na wystawianiu pokwitowania z kwitariusza, ewentualnie dodatkowo do sporządzenia protokołu zajęcia (częściej protokołu o stanie majątkowym, gdy stwierdza, że żaden składnik majątkowy nie kwalifikuje się do zajęcia), do którego wpisuje ruchomości znajdujące się w mieszkaniu lub przedsiębiorstwie. Należy przy tym zaznaczyć, że działanie ograniczające się wyłącznie do częściowych pobrań zaległości objętych tytułami jest działaniem bezprawnym (niedozwolonym inkasem). Powtórzyć zatem trzeba za Arystotelesem: „Tego, co winniśmy robić, uprzednio się nauczywszy, uczymy się robić dopiero robiąc to właśnie”19. Nie można więc ani ubezwłasnowolnić pracowników, ani tolerować i usprawiedliwiać ich niewiedzy i braku kompetencji, a przede wszystkim tolerować nieprzestrzegania obowiązujących przepisów.
Podstawą polityki personalnej powinna być zatem zasada powoływania do zespołów urzędniczych ludzi wszechstronnie przygotowanych. Wymaga to jednak godziwego wynagradzania urzędników organów podatkowych oraz wprowadzenia obiektywnych i czytelnych kryteriów oceny ich pracy na wszystkich szczeblach administracji podatkowej.
Wykonywanie zadań z zakresu administracji podatkowej przez osoby, których ani predyspozycje, ani poziom intelektualny nie pozwala osiągnąć zamierzonego celu, jest marnotrawieniem publicznych pieniędzy i tym samym podwyższa koszty poboru podatków. Dowodem na to, że takich osób w administracji podatkowej nie brakuje, niech będzie wypowiedź jednego z naczelników urzędu skarbowego, który na seminarium eksperckim w Kancelarii Prezydenta RP stwierdził między innymi, że podatnik nigdy nie będzie dla niego partnerem, ponieważ on może kontrolować podatnika. Ponadto naczelnik ten, wypowiadając się na temat uznania administracyjnego, zgłosił postulat, aby przepisów opartych na uznaniu administracyjnym było zdecydowanie więcej, niż przewiduje to obecny stan prawny.
W związku z tym należy podkreślić, że poprawa skuteczności działania administracji podatkowej zależy również od tego, czy osoby zatrudnione na stanowiskach kierowniczych w administracji podatkowej mają odpowiednie kwalifikacje. Kadra kierownicza powinna odznaczać się minimum dwoma walorami,
19 Zob. T. Kotarbiński, Traktat o dobrej robocie, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław-Warszawa 1982, s. 8-9.