Na początku rozwoju automatyki skupiano się głównie na automatyzacji procesów wytwórczo-montażowych, które obecnie osiągnęły bardzo wysoki poziom rozwoju. Większość z nich jest częściowo lub w pełni zautomatyzowana i zrobotyzowana (rys. 2.1 b). W procesie montażu następuje końcowe ukształtowanie wyrobu, uzyskuje się wymagane cechy eksploatacyjne oraz użytkowe produktu. Stanowi on 20-70% całkowitego czasu wytwarzania. W związku z tym aktualna działalność skupia się na optymalizacji procesu montażu związanego z:
• właściwym ukształtowaniem wyrobów,
• odpowiednią konfiguracją systemu montażowego,
• organizacją przepływu informacji,
• automatyzacją prac montażowych.
Podstawą do optymalizacji montażu wyrobu jest jego właściwa konstrukcja, która ułatwia proces montażu wyrobów montowanych ręcznie, półautomatycznie lub też w sposób całkowicie zautomatyzowany. Na wprowadzenie w przedsiębiorstwie automatyzacji prac montażowych oraz zwiększenie efektywności procesu montażowego mają wpływ czynniki, tj. [5]:
• wzrost wymagań jakościowych, przy produkcji coraz bardziej złożonych elementów,
• indywidualizacja produkcji, w tym duża liczba wariantów i typów produkowanych wyrobów,
• unowocześnienie technologii wytwarzania, co wymusza stosowanie w pełni zautomatyzowanych robotów i manipulatorów jako wyposażenia specjalistycznego rozbudowanych strukturalnie systemów dźwigowo-przeładunkowych,
• skracanie terminów realizacji zadań produkcyjnych, co jest możliwe wyłącznie przy wykorzystaniu w/w zautomatyzowanych linii produkcyjnych.
W celu spełnienia powyższych wymagań i produkowania wyrobów oczekiw'anych na rynku konieczne staje się wprowadzenie elastycznej automatyzacji montażu. Uzyskuje się dzięki temu możliwość szybkiego przezbrojenia systemu montażowego, tak by móc produkować różne warianty i typy produktów. Systemy montażowe uelastycznia się poprzez stosowanie modułowej budowy, dzięki czemu ekonomiczna staje się produkcja w średnich, a nawet w małych partiach. Transport montowanych samochodów na linii odbywa się poprzez systemy przenośników, na których poruszają się wózki montażowe. W zależności od założeń linia może pracować w systemie wymuszonego przemieszczania wózków (ciągłego przepływu), jak i w systemie pracy krokowej. Elastyczność linii umożliwia wyposażenie stanowiska w narzędzia i wykonywanie operacji montażowych przy użyciu tych narzędzi [32]. Integralną częścią w/w linii montażowej jest najczęściej podwieszony system dźwigowo-transportowy (np. ty pu KBK), dzięki któremu możliwe jest dostarczanie odpowiednich części i podzespołów dla danej czynności montażowej (przyporządkowanie magazynów buforowych, z których automatycznie pobierane są przez podwieszone manipulatory do montażu wymagane w danej operacji części składowe).
Elastyczność linii montażowych związana z koniecznością indywidualizacji produkcji, wymusza wykorzystanie struktur modułowych dla systemów dźwigowo-przenośnikowych. Modulowość w tym znaczeniu rozpatruje się na poziomie zarówno jednego stanowiska jak i całej linii montażowej.
9