Streszczenie
Niniejsza praca dotycz}' tematyki pieniądza elektronicznego. Celem autorów było zaprezentowanie charakteru pieniądza elektronicznego, szczególnie od strony prawnej. Przedstawione zostały rodzaje i aspekty prawne funkcjonowania pieniądza elektronicznego w obrocie oraz unijne i krajowe regulacje prawne w zakresie instrumentów płatniczych. Szerokie regulacje prawne i kierunek rozwoju pieniądza elektronicznego powodują, że nie można wykluczyć ewentualności przyszłego ograniczenia korzystania z pieniądza gotówkowego, na rzecz instrumentów pieniądza elektronicznego.
Wprowadzenie
Rozwój technologiczny zmierzający w kierunku cyfryzacji objął także systemy płatności. Wskutek rozpowszechnienia komunikacji elektronicznej (w tym sieci Internet), konieczne stało się dostosowanie instrumentów płatniczych do potrzeb i wymagań klientów bankowości. W ten sposób rozwinął się rynek elektronicznych instrumentów płatniczych, rozszerzając swój zakres o pieniądz elektroniczny. Aktualnie na rynku krajowym pieniądz elektroniczny jest obecny w ofertach wielu banków, co powoduje jego stopniowe upowszechnianie.
1. Pieniądz elektroniczny i jego rodzaje
W literaturze przedmiotu17 wskazuje się, iż instrument pieniądza elektronicznego jest, obok kart płatniczych, rodzajem elektronicznego instrumentu płatniczego. Elektroniczny instrument płatniczy zdefiniowany został w ustawie z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych18, jako każdy instrument płatniczy, który umożliwia posiadaczowi dokonywanie operacji przy użyciu elektronicznych nośników informacji lub elektroniczną identyfikację posiadacza niezbędną do dokonania operacji, w szczególności kartę płatniczą lub instrument pieniądza elektronicznego.
Pieniądz elektroniczny zdefiniowano w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych19 jako wartość pieniężną przechowywaną elektronicznie, w tym magnetycznie, wydawaną, z obowiązkiem jej wykupu, w celu dokonywania transakcji płatniczych, akceptowaną przez podmioty inne niż wyłącznie wydawcę pieniądza elektronicznego. Powyższa definicja pojawiła się w ustawie o usługach płatniczych wskutek jej nowelizacji z dnia 12 lipca 2013 r.20 Można powiedzieć, iż pieniądz elektroniczny stanowi wartość
17 A. Borcuch, Bankowość elektroniczna w Polsce. Warszawa 2011, s. 37; M. Grabowski. Instrumenty płatnicze, wyd. 1, Warszawa 2013, s. 43.; B. Świecka. Bankowość elektroniczna, wyd. 2, Warszawa 2010, s. 43.
18 Ustawa z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych instrumentach płatniczych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r., poz. 1232), dalej: ustawa o elektronicznych instnunentach płatniczych.
9 Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczy ch (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r., poz. 873), dalej: ustaw a o usługach płatniczych.
20 Ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektóry ch innych ustaw (Dz.U. z 2013 r., poz. 1036).