określa się w relacji z pojęciem bezpieczeństwa. Stanowi ono jego przeciwieństwo i oznacza możliwość wystąpienia zjawiska niepożądanego, godzącego w określone wartości lub stwarzające dla nich niebezpieczeństwo1. W ramach zagrożenia można wskazać dwa elementy, które rozróżniamy ze względu na obiektywność i subiektywność obaw. Komponent obiektywny odnosi się do zjawisk powodujących stan niepewności, czyli takich, które tworzą rzeczywiste zagrożenia. Z kolei komponent subiektywny dotyczy sfery odczuwania i percepcji zjawisk, które są uznawane za niebezpieczne2. Jak twierdzi dr Michał Brzeziński, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego: Percepcja zagrożenia, niezależnie od tego czy jest błędna czy prawidłowa, przekłada się na bezpieczeństwo. Nawet przy założeniu niewłaściwego rozpoznania zagrożenia lub też jego całkowitej imaginacji, zagrożenie mimo wszystko istnieje i wpływa na końcową ocenę stanu bezpieczeństwa3. Jak wielkie znaczenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego państwa ma percepcja zagrożenia może posłużyć przykład wprowadzenia stanu wojennego w PRL 13 grudnia 1981 roku. Dysonans w kwestii oceny zagrożenia w tym czasie interwencją Armii Radzieckiej miał wymiar nie tylko subiektywny (społeczny, postrzegalny), lecz również obiektywny (racjonalny, specjalistyczny)4. Wydaje się, że zagrożenia w XX wieku i wcześniej było łatwiej określać. Wyścig zbrojeń, konflikty zbrojne czy napięcia wewnątrz państw bloku wschodniego były więcej niż odczuwalne. Z kolei w XXI wieku wydaje się, że dominuje komponent subiektywny zagrożenia. Mieszkańcy globu obawiają się wydarzeń, w których trudno określić wroga (terroryzm, kryzysy ekonomiczne, katastrofy ekologiczne). Należy zwrócić uwagę, że dotychczasowe niebezpieczeństwa nie zniknęły, ale obok nich pojawiły się zupełnie nowe, np. cyberterroryzm czy zagrożenia ekologiczne5. Dlatego nakreślenie pełnego katalogu zagrożeń dla bezpieczeństwa wewnętrznego państwa stanowi spore wyzwanie.
Na potrzeby pewnej systematyzacji w niniejszym artykule zaprezentowano katalog zagrożeń państwa, których źródeł upatruje się w czynnikach politycznych, mających wymiar wewnętrzny i zewnętrzny.
Wśród zagrożeń państwa, których źródeł upatruje się w czynnikach politycznych mających wymiar wewnętrzny należy przede wszystkim wymienić.
3
Ryszard Zięba, Pojęcie i istota bezpieczeństwa państwa w stosunkach międzynarodowych, „Sprawy Międzynarodowe”, 1989, s. 50-51
J. Prońko, System kierowania reagowaniem kryzysowym w sytuacjach nadzwyczajnych zagrożeń dla ludzi i środowiska, rozprawa doktorska, AON, Warszawa 2001.
M. Brzeziński, Kategoria bezpieczeństwa, w: Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Wybrane zagadnienia, s.
26
red. Maria Izbicka, Polityczno-prawne aspekty walki politycznej i konfliktów społecznych w Polsce w latach 1980-1983, Wrocław, 1994.
M. Brzeziński, op. cit., s. 24