w ości całkowitych remontów kadzi. Możliwe było bowiem odlewanie ponad 100 wytopów, po 140 Mg każdy, bez konieczności wymiany wy-murówki zasadniczej, podczas gdy przy stosowa-niu dotychczasowej masy trwałość ta wynosiła średnio 30 wytopów.
Podstawowe parametry płyt "Magcos" przedstawiają się następująco:
- ogniotrwałość zwykła - 171/173 sP
- gęstość pozorna po wysuszeniu w temp. 150°C - 1,25 - 1,41 g/cm3
- wytrzymałość na ściskanie - 7,09 - 14,07 MPa
- współczynnik przewodności cieplnej w temp. 1280°C - 0,53 - 0,62 W/mK
- izolacyjność KIW - gęstość strumienia przc-• wodzenia - 11,50 - 12,05 kW/m2 Zastosowanie płyt jako wykładziny ochronnej kadzi pośredniej w pełni potwierdziło ich -przydatność oraz opłacalność przy odlewaniu sekwencyjnym [7, 8).
Produkcja płyt wymaga jednak operacji formowania kilkunastu rodzajów kształtów, wchodzących w skład' kompletu, suszenia w temperaturze 150-180°C, a czas montażu jednego kompletu wynosi około 2 godzin przy bardzo dobrej organizacji pracy.
Część doświadczalna
Pomimo pozytywnych wyników stosowania płyt BMagcosY zmierzając do dalszego obniżenia kosztów wytwarzania i montażu wyłożenia ochronnego, w 1991 r. rozpoczęto realizację pracy mającej na celu opracowanie technologii wytwarzania i stosowania zasadowych mas ochronnych. Kierunek ten potwierdzony został w przeprowadzonej analizie literatury [9). Zastosowanie mas ochronnych umożliwia zmniejszenie energochłonności wytwarzania w porównaniu z metodą produkcji płyt i skrócenie czasu wykonywania wyłożenia ochronnego.'
Istnieje pięć sposobów wykonywania tego rodzaju wykładziny z mas, a mianowicie przez: narzucanie ręczne, wibrowanie, ubijanie lub tork-retowanie półsuche albo mokre (guning system). Ze względu na trudne warunki stosowania, do których przewidziana była opracowywana masa, wybrano nanoszenie jej przez torkretowanie mokre jako dające najlepsze przyleganie masy do podłoża ceramicznego oraz równomierne zagęszczenie warstwy ochronnej. .
Kierując się danymi literaturowymi [9, 14) oraz doświadczeniami nabytymi przy opracowywaniu technologii zasadowych płyt ochronnych [2, 4, 5, 6] i biorąc pod uwagę własności jakimi powinna
się charakteryzować masa ochronna, przystąpiono do prób laboratoryjnych.
Masy ochronne do kadzi pośredniej powinny posiadać podobne własności jak płyty, a mianowicie:
- mały współczynnik przewodności cieplnej,
- dużą odporność na korozję i erozję wywołaną turbulencją ciekłego metalu, -
- wysoką ogniotrwałość,
- wysoką odporność na wstrząsy cieplne
oraz dodatkowo dobrą przyczepność do podłoża ceramicznego zarówno bezpośrednio po nałożeniu, jak i po wysuszeniu, wygrzaniu do temp. 900-1000°C oraz w trakcie eksploatacji: Wytypowanie optymalnego składu masy i sposobu produkcji poprzedziły wielostronne badania . laboratoryjne i próby ćwierćtechniczne.
Przy doborze surowców, brano też pod uwagę fakt, że masy przeznaczone są do jednorazowego stosowania, a więc powinny być możliwie tanie.
Poszczególne cele, jakimi są w/w własności mas osiągnięto drogą doboru odpowiedniego składu i uziarnienia masy. Jako surowce podstawowe, zapewniające wysoką ogniotrwałość i odporność korozyjną tworzywa, stosowano: różne klinkiery magnezytowe, złomy: magnezytowy i magnezyto-wo-chromitowy oraz materiały naturalne: oliwin i serpentynit.
Matą przewodność cieplną i dobrą odporność na wstrząsy cieplne próbowano osiągnąć poprzez wprowadzenie dodatków spulchniających masę albo wypalających się, względnie ich kompozycji. Uzyskiwano tą drogą obniżenie gęstości pozornej tworzywa i poprawę jego izolacyjności oraz poprzez rozluźnienie tekstury (sieć porów i kanalików) zwiększenie jego odporności na wstrząsy cieplne.
Dążąc do zapewnienia dobrej przyczepności do podłoża ceramicznego oraz wytrzymałości mechanicznej masy bezpośrednio po nałożeniu, a także po wygrzaniu i w trakcie eksploatacji kadzi, sprawdzono cały szereg spoiw chemicznych: organicznych, stanowiących jednocześnie dodatek wypalający się (m. in. żywice w proszku) oraz nieorganicznych: fosforanowych, siarczanowych, krzemianowych, chlorkowych i bora nowych.
Stosowano też różne kombinacje w/w spoiw. W charakterze czynnika stabilizującego, zwiększającego lepkość masy wprowadzono niewielką ilość substancji ilastych np. bentonitu lub gliny ogniotrwałej.
Dla wykonywanych w warunkach laboratoryjnych mas przeprowadzono oznaczenia podstawowych własności, tj^ gęstości nasypowej, gęstości
%
49