8083678579

20 Stanisław Kozłowski

Szczególną cechą systemu politycznego Szwajcarii jest również federalizm, będący jednym z filarów, definiujących tożsamość Konfederacji Szwajcarskiej, który jak się to czasem określa „czyni ze Szwajcarii Szwajcarię”¹. Wywodzi się on z długiej tradycji zdecentralizowanej formy sprawowania rządów w Szwajcarii i wykazuje pewną specyfikę w porównaniu z federalizmem Niemiec, Austrii, Belgii, Hiszpanii, czy Włoch, a także samej UE². Chodzi tu przede wszystkim o duże uprawnienia kantonów i gmin, które gwarantują im szeroko zakrojoną autonomię, ograniczoną jedynie konstytucyjnymi uprawnieniami, które zostały przekazane na szczebel federalny³.

Tabela nr 1. Referenda bezpośrednio związane z europejską polityką Szwajcarii

Data	Kategoria referendum	Sprawa	Frekwencja (%)	Głosy „za” (%)	Akceptacja kantonów	Rezultat
3.12.1972	Obligatoryjne	Porozumienie EFTA - UE	52,9	72,5	25	akceptacja
6.12.1992	Obligatoryjne	Wejście do EOG	78,8	49,7	8	odrzucenie
8.06.1997	Inicjatywa ludowa	Referendum ws. negocjacji członkostwa w UE	35,4	25,9	0	odrzucenie
2.05.2000	Fakultatywne	Umowy Bilateralne I	48,3	67,2	2	akceptacja
4.03.2001	Inicjatywa ludowa	Natychmiastowe podjęcie negocjacji o członk. w UE	55,8	23,2	0	odrzucenie
5.06.2005	Fakultatywne	Umowa Schengen/ Dublin (Bilaterale II)	56,6	54,6	14	akceptacja
2.09.2005	Fakultatywne	Rozszerzenie Bilaterale I na „10” UE	54,5	56,0	7	akceptacja
26.11.2006	Fakultatywne	SIF dla „10” UE	44,98	53,4	0	akceptacja
8.02.2009	Fakultatywne	Przedłużenie i rozszerzenie (BL, RO) Umowy o SPO	50,9	59,6	0	akcptacja

Źródło: www.admin.ch; tłumaczenie - autor.

1

   P. Dardaneli, Federalism. Institutional adaptation and symbolic constraints, [w:] Switzerland and the European Union, s. 17.

2

   L. Wolf, Schweizerische Demokratie. Institutionen, Prozesse, Perspektiven, Bern-Stuttgart-Wien 1999, s. 185.

3

   Art. 3 Konstytucji Federalnej.