szwajcaria 1

Swe A

Bez tytułu

Szwajcaria. Ustrój polityczny. Szwajcaria jest republiką federalną, złożoną z 23 kantonów (3 z nich s< Q.(Y§*łHT dzielą się na 2 samodzielne półkantony). Obowiązuje konstytucja z 18 IV 1999. Cechą    ^

^ charakferyśtyćzną ustroju politycznego, poza fedefaliżmem, jest nietypowy układ naęzelnychwładz    y

państwa i różne formy demokracji bezpośredniej. Szwajcaria nie ma instytucji głowy państwa.

Funkcje reprezentacyjne pełni wybierany na 1 rok przewodniczący Rady Federalnej (rządu), noszący tytuł prezydenta Konfederacji S;

Władżę uśTawodawczą sprawuje 2-izbowy parlament-^Zgromadzenie Federalne złożone z Rady fi Nar. i Rady Kantonów; Rada Narodowa (izba niższa), o kadencji 4-Tetniej7 liczy 200 deputowanych, 057^ • ( 'fn • * wybieranych w wyborach bezpośrednich i proporcjonalnych (liczba reprezentantów poszczególnych kantonów zależy od liczby mieszkańcówRSada Kantotfś^(5^V^śzaysBadą się z 46 członków, ^ wybieranych na okres od 1 do 4 lat (zależnie od kantonu) przez zgromadzenia ustawodawcze kantonów. Każdy kanton wyłania 2 reprezentantów. Najwyższą władzę rządzącąTwykonawczą sprawujefRada Federalna (rząd), przewodniczy prezydent (co roku zmieniający się). Składa się ona z    .

22fi.W

7“człónków (radców federalnych, czyli ministrów), wybieranych przez parlament na 4-letnią kadencjęTW składzie rządu powinny być reprezentowane wszystkie wspólnoty językowe.

Członkowie powirini pochodzić z różnych kantonów; od 1959 w skład Rady wchodzą stale przedstawiciele 4 największych partii politycznych; każdemu członków Rady podlega jedno z 7 ministerstw (departamentów). Rząd jest konstytucyjnie podporządkowany parlamentowi i jest jego organem wykonawczym. Ani rząd, ani jego członkowienkTodpowiadają politycznie, nie mozna~~ odwołać członka rządu przed upływem kadencji. Sądownictwo powszechne sprawują sądy kantohalne i Sąd Federalny (z siedzibą w Lozannie), którego sędziów powołuje Zgromadzenie Federalne na 6-letnią kadencję.    ^ _{u t}

Poszczególne kantony mają własne konstytucje, organy władzy ustawodawczej (jednoizbowe ^₍\ _f . ^. £. parlamenty). W stosunkach między Federacją a kantonami obowiązuje zasada, iż wszystkie    _c

kompetencje nie przyznane wyraźnie Federacji należą do kantonów. Ważną instytucją demokracji bezpośredniej j estreferendum, które może być zarządzaiiejako ogólnonarodowe — na szczeblu Federacji, a także w poszczególnych kantonach. Referendum jest obligatoryjne w_sprawie zmiany LeF 7 9-LL konstytucji. Na żądanie obywateli (weto ludowe) może zostać zarządzone referendum _r ustawodawcze (tzw. weryfikacyjne). Obywatele mogą również wystąpić z projektami aktów    wL

LATóU

prawnych (inicjatywa lud ). W 5 małych kantonach utrzymała się dawna postać demokracji bezpośredniej — zgromadzenie ludowe, tj. zebranie wszystkich wyborców, na którym wybiera się rząd kantonalny, sędziów oraz rozstrzyga się najważniejsze kwestie.

Szwajcaria. System partyjny. Do głównych partii politycznych Szwajcarii należą:

Socjaldemokratyczna Partia Szwajcarii (Sozialdemokratische Partei der Schweiz, Parti Socialiste ,,

Śuisse) założona 1888, liberalna Szwajcarska j^artia Radykalno-Demokratyczna (Die

Fresinnig-Demokratische Partei der Schweiz, Parti Radical-Democratiąue Śuisse) — 1894,    ^{1 T 7}

Chrześcijańsko-Demokratyczna Partia Ludowa Szwajcarii (Christlichdemokratische Volkspartei der Schweiz, Parti Democratie-Chretien Śuisse) — 1912, i konserwatywno-liberalna Szwajcarska Partia Ludowa (Schweizerische Yolkspartei, Parti Śuisse de FUnion Democratiąue du Centre) — 197:

1. Geneza.    p

Początek Konfederacji Szwajcarskiej sięga 1 sierpnia 129lr. kiedy połączyły sie 3 pierwsze . VQCiĄ.    'Cu

kantony: Unterwalden, Uri i Schwyz. Podstawą umowy były względy ekonomiczne i obronne.

Sojusz wojskowy miał na celu obronę przed wrogimi najazdami. Kwestie ekonomiczne były związane z opłatami granicznymi oraz przeprowadzaniem przez najtrudniejsze partie gór. Z czasem przyłączały się kolejne kantony. Region zaczął wzbudzać zainteresowanie polityczne (środek alpejskiej Europy, główne szlaki handlowe i strategiczne przełęcze górskie). Mając

Strona 1