1464647499

20

STANISŁAW PIOCHA

2.1. Proces tworzenia nowoczesnej polityki morskiej w dwudziestoleciu międzywojennym

Niektórzy analitycy tego problemu oceniają, że w okresie międzywojennym brak było polityki morskiej w sensie Jasno sprecyzowanego, wielokierunkowego i konsekwentnie realizowanego programu działań państwa i jego organów"/ Analiza źródeł historycznych potwierdza tę surową ocenę. Podobną ocenę przedstawił już w 1925r. Józef Borowik. Odmienne stanowisko reprezentuje Bogdan Dopierała przypisując polityce morskiej II Rzeczypospolitej oparcie się na długofalowej koncepcji rozwoju.

W innej pracy Autor ten zdefiniował politykę morską II RP, przez którą rozumiano całokształt spraw wiążących się z wykorzystaniem dostępu do morza. Wyodrębnił on gmpy problemów, które wchodziły w zakres polityki morskiej Polski przedwrześniowej. Chodzi tu o pracę B. Dopierały „Gdańska polityka Józefa Becka" a zatem dotyczy nieco późniejszego okresu.

Polityka morska tworzona jest zawsze w określonych uwarunkowaniach gospodarczych społecznych i politycznych. Równocześnie proces realizacji zadań wynikających z celów tej politykijest długotrwały i niezmiernie kosztowny. Wszelkie oceny dotyczące tworzenia polskiej polityki morskiej i jej praktycznej realizacji muszą ten fakt brać pod uwagę. Polska w pierwszych latach niepodległości, jak wskazuje literatura/ stając wobec ogromnych zniszczeń wojennych, nie mogła od zaraz w pełni sprostać zadaniom wynikającym z odzyskania dostępu do morza ale od pierwszych lat, ten dostęp do morza uznawany był za warunek zabezpieczenia suwerenności kraju.

To legło, wydaje się, u podstaw decyzji, iż w pierwszej kolejności szczególna uwaga skierowana została na działania zmierzające do osiągania celów obronnych polityki morskiej. Temu celowi służyła budowa na własnym wybrzeżu portu-bazy Marynarki Wojennej, pod nazwą Tymczasowy Port Wojenny i Schronisko dla Rybaków.^{1 2 3 4} Jednak już w 1924 Komitet Ekonomiczny Ministrów powziął decyzję (i zapewnił środki finansowe) o budowie w Gdyni portu handlowego o zdolności przeładunkowej 2,5 min t.⁵

1

Ii. Dopierała, Wokół polityki morskiej drugiej Rzeczypospolitej, Poznań 1978, s.284- 285;

2

Także M.M. Drozdowski [w:] Eugeniusz Kwiatkowski, Pisma o Rzeczypospolitej Morskiej, Wyd. Glob, Szczecin 1985, s.ll.

3

' M. Widernik. Rola Eugeniusza Kwiatkowskiego w rozwoju gospodarki morskiej Polski okresu międzywojennego |w;J „Nautologia” 1979, nr 3, s.17.

4

' J. Kummcl. Gd\nia -portpolski, Toruń 1926, s.105.

5

- Tamże, s.107- 109.