Motywy biblijne w znanych Ci utworach literatury polskiej �Motywy biblijne w znanych Ci utworach literatury polskiej.   "Biblia" i kultura oraz literatura antyczna s� g��wnym �r�d�em kultury europejskiej, a wi�c i polskiej. Nazwa "Biblia" pochodzi od greckiego s�owa i oznacza dos�ownie: ksi�gi. W dziele tym wyr�nia si� "Stary Testament" i "Nowy Testament". "Stary Testament" powstawa� na przestrzeni wiek�w: XIII p.n.e. - I n.e., a wi�c w ci�gu oko�o 1400 lat i mia� wielu autor�w, cz�sto anonimowych. "Nowy Testament" powstawa� od 51 do 96 roku n.e., czyli w okresie 45 lat i autorzy byli wsp�cze�ni sobie, cz�sto s�owa Chrystusa przekazali Jego uczniowie. Wszystkie ksi�gi obejmuj�ce r�ne gatunki biblijne dzieli si� tematycznie na: historyczne, m�dro�ciowe i prorockie. "Biblia" kszta�tuje duchowe oblicze cz�owieka, kt�ry jest �wiadomy swej s�abo�ci, ale te� i boskiej mocy, czuje si� odpowiedzialny za siebie i innych. To wychowanie w wierze sta�o si� podstaw� �wiatopogl�du tw�rc�w i cz�sto bywa inspiracj� ich tw�rczo�ci. W literaturze �redniowiecznej odnajdujemy wiele motyw�w biblijnych. Epoka ta kszta�towa�a si� pod olbrzymim wp�ywem Ko�cio�a i rozprzestrzeniaj�cej si� religii chrze�cija�skiej. Tw�rcami utwor�w literackich byli przewa�nie duchowni. Popularnym gatunkiem sta�y si� apokryfy nawi�zuj�ce do trzech motyw�w biblijnych: �ywotu Matki Boskiej, dzieci�stwa Chrystusa i ofiary krzy�owej na Golgocie. �redniowieczna literatura polska posiada bardzo obszerny zas�b pie�ni maryjnych - niezwykle w�wczas popularnych. Propaguje te� chrze�cija�skie wzorce osobowe: ascety, rycerza walcz�cego z poganami oraz dobrego w�adcy wzoruj�cego si� na pasterzu Bo�ej owczarni. Model ascety zawarty jest w popularnych w�wczas �ywotach �wi�tych, do kt�rych zalicza si� anonimow� "Legend� o �w. Aleksym". Posta� �wi�tego posiada cechy godne na�ladowania: mi�owanie Boga, zdolno�� do po�wi�ce�, wyrzekanie si� d�br materialnych. R�wnie� rycerz Roland z "Pie�ni o Rolandzie" posiada cechy, kt�re powinien kszta�ci� w sobie ka�dy m�czyzna nosz�cy miecz: odwag�, si��, gotowo�� do poniesienia �mierci w imi� s�usznej sprawy. Portret dobrego i bogobojnego w�adcy przekaza� nam Gall Anonim w "Kronice", w kt�rej zawar� charakterystyk� Boles�awa Chrobrego i dalszego jego nast�pcy - Boles�awa Krzywoustego.   Epoka odrodzenia "odkry�a" kultur� i literatur� antyczn� i zach�ysn�a si� ich pi�knem. Tw�rcy tej epoki dali jednak wyraz tak�e tre�ciom biblijnym. G��boka wiara tchnie z dzi�kczynnej pie�ni Jana Kochanowskiego "Czego chcesz od nas Panie za Twe hojne dary". W innej pie�ni ten sam poeta poucza, �e "A je�li komu droga otwarta do nieba - Tym, co s�u�� Ojczy�nie". Sens tych s��w jest odbiciem spojrzenia na �wiat i los ludzki przez pryzmat wiary, kt�ra ka�e cz�owiekowi troszczy� si� o los drugiego cz�owieka - brata, bo wszyscy s� dzie�mi jednego Boga - Ojca. Literatura polska okresu Baroku ch�tnie wraca�a do tematyki biblijnej i st�d tak cz�sty w niej motyw �mierci, przemijania. W biblijnej "Ksi�dze Koheleta" autor snuje rozwa�ania nad sensem �ycia ludzkiego. Refren "marno�� nad marno�ciami" jest odpowiedzi� na pytanie o szcz�cie; nie zapewnia go ani bogactwo, ani rozkosz, ani m�dro��. Cz�owiek poddany jest prawu przemijania. Motyw ten odnajdujemy w wierszach Daniela Naborowskiego: "Marno��" oraz "Kr�tko�� �ywota". "Dziady" A. Mickiewicza wyros�y tak�e z g��bokiej wiary poety. Ukochan� i um�czon� ojczyzn� por�wnuje on do Chrystusa. Odpowiednikiem Heroda staje si� car, lata prze�ladowa� Polak�w zestawione s� z m�k� Jezusa, krzy�em s� trzy pa�stwa zaborcze. Zmartwychwstanie Chrystusa jest dla poety zapowiedzi� zmartwychwstania Polski. R�wnie� "Hymn" J. S�owackiego rozpoczynaj�cy si� od s��w "Bogarodzico, Dziewico! S�uchaj nas, Matko Bo�a..." nawi�zuje do pierwszej pie�ni polskiej, kt�ra sta�a si� hymnem narodowym. W utworze odnajdujemy wiar� poety w mi�o�� Matki Bo�ej do walcz�cych o wolno�� Polak�w i gor�c� pro�b�, aby wyjedna�a Ona Bo�e b�ogos�awie�stwo dla powsta�c�w. Jezus, Maryja i J�zef oraz wiele innych postaci biblijnych stanowi� w naszej literaturze wzory pracowito�ci. Pochwa�� pracowito�ci i nagan� lenistwa znajdujemy w wielu utworach r�nych epok i autor�w. Prac� s�awi�: Miko�aj Rej, Jan Kochanowski, Ignacy Krasicki, Adam Mickiewicz, Maria Konopnicka i wielu innych tw�rc�w literatury. Wzorami pracowito�ci staj� si� postacie bohater�w powie�ci: "Nad Niemnem", "Ch�op�w", "Nocy i dni".   Cz�sty w naszej literaturze jest tak�e motyw S�du Ostatecznego, do kt�rego nawi�zuje Jan Kasprowicz w� katastroficznych hymnach. Zygmunt Krasi�ski w "Nie - Boskiej komedii" nawi�zuje do "Apokalipsy" stwierdzaj�c, �e ostatnie s�owo historii ludzkiej nale�y do Chrystusa. Pankracy po odniesionym zwyci�stwie wyznaje: "Galilae , vicisti!" (Chryste, zwyci�y�e�!). Do motyw�w biblijnych i wiary chrze�cija�skiej odwo�uje si� bardzo cz�sto powsta�czy poeta Krzysztof Kamil Baczy�ski, kt�ry z pokor� i ufno�ci� got�w jest ponie�� �mier� dla ojczyzny, cho� tak bardzo kocha �ycie. W�adys�aw Broniewski w wierszu "Romantyczno��" nawi�zuje do motywu M�ki Pa�skiej zestawiaj�c ten tragiczny obraz z �yciem i �mierci� Ryfki - �ydowskiej dziewczynki. Podobnie jak z literatury antycznej, tak i z "Biblii" wiele okre�le� wesz�o do j�zyka potocznego: ������������ nosi� sw�j krzy� - przeno�nie: cierpie�, ������������ poca�unek Judasza - podst�pne skazanie kogo� na cierpienia, ������������ aposto� - g�osiciel.