��Z PRAKTYKI Problemy z opiniowaniem w przypadku wyst�pienia anomalii genetycznej W rutynowej pracy pracowni gene- nie pe�nego profilu w zakresie s� zbalansowane (zbli�onej wielko- tycznych policyjnych laboratori�w wszystkich badanych uk�ad�w syste- S
ci). Nierzadko wyst�puje wtedy r�w- kryminalistycznych stosowany jest mu SGM Plus i prawid�owego obrazu nie� zjawisko  wypadania d�u�szych zestaw SGM Plus firmy Applied Bio- elektroforetycznego badanej pr�bki, alleli w poszczeg�lnych uk�adach, co system pozwalaj�cy na jednoczesn� tj. takiego, w kt�rym piki odzwiercie- mo�e prowadzi� do uzyskania mylne- analiz� pr�bki w zakresie 10 polimor- dlaj�ce allele b�d� mia�y por�wny- go wyniku wskazuj�cego na homozy- ficznych uk�ad�w STR oraz oznacze- waln� wielkoS
� w poszczeg�lnych got�. nie marker�w p�ci. System ten po- badanych loci. S�aba jakoS
� i zbyt ma�a iloS
� zwala na jednoznaczne wykluczenie O ile g�rna granica optymalnej ilo- DNA uzyskanego ze S
lad�w krymina- lub potwierdzenie z prawdopodobie�- S
ci DNA nie stanowi �adnego proble- listycznych mo�e wynika� na przy- stwem granicz�cym z pewnoS
ci� hi- mu, bo mo�emy j� uzyska� odpo- k�ad z dzia�ania czynnik�w S
rodowi- potezy na temat pochodzenia mate- wiednio rozcie�czaj�c pr�bk� o du�ej skowych (deszcz, s�o�ce), jakim pod- ria�u biologicznego od danej osoby. zawartoS
ci DNA, o tyle dolny pr�g by- lega� materia� dowodowy przed za- Jego przydatnoS
� w badaniach kry- wa trudny do osi�gni�cia w przypad- bezpieczeniem. minalistycznych, opr�cz wzmianko- ku niekt�rych S
lad�w kryminalistycz- Przyk�adem na to, jaki wp�yw na wanej informatywnoS
ci, wynika r�w- nych i cz�sto nawet maksymalne za- opiniowanie mo�e mie� wynik bada� nie� z mo�liwoS
ci analizy DNA zde- g�szczenie pr�bki nie jest wystarcza- takiego materia�u, jest przypadek gradowanego w znacznym stopniu j�ce. W takich przypadkach uzysku- ekspertyz realizowanych w Pracow- oraz wysokiej czu�oS
ci metody. Zale- jemy przewa�nie niepe�ny profil (brak ni Biologii LK KSP na zlecenie Wy- cana przez producenta optymalna wynik�w w uk�adach o najwi�kszej dzia�u do walki z Terrorem Kryminal- iloS
� wyjS
ciowego DNA powinna za- d�ugoS
ci analizowanych fragmen- nym i Zab�jstw KSP do sprawy wiera� si� w przedziale od 1,0 ng do t�w), a w uk�adach, w kt�rych otrzy- o usi�owanie wymuszenia rozb�jni- 2,5 ng1. IloS
� ta pozwala na uzyska- mujemy wynik, wysokoS
ci pik�w nie czego. Jednym ze S
lad�w by� niedo- Ryc. 1. Obraz elektroforetyczny (Genotyper 3.7) wynik�w bada� genetycznych materia�u biologicznego na niedopa�ku papierosa Fig. 1. Electropherogram of DNA from cigarette butt (Genotyper 3.7) 52 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 255/07 Z PRAKTYKI pa�ek papierosa zabezpieczony na obecnoS
� dodatkowego, bardzo w pr�bce uzyskanej z dowodowego otwartym terenie posesji, gdzie niskiego piku (67 RFU) w uk�a- niedopa�ka (ryc. 2). przetrzymywano osob� uprowadzo- dzie D3S1358, Por�wnanie wynik�w otrzymanych n� dla okupu. obecnoS
� trzech por�wnywalnej dla materia�u dowodowego na ustni- Niedopa�ek poddano badaniom wielkoS
ci pik�w w uk�adzie ku niedopa�ka papierosa i dla mate- zgodnie ze stosowan� rutynowo pro- D21S11. ria�u por�wnawczego da�o przes�anki cedur�. Izolacj� DNA prowadzono Taki obraz elektroforetyczny pr�b- do w�aS
ciwego sformu�owania opinii metod� organiczn�, zag�szczaj�c ki nasuwa� przypuszczenie, �e mo�e- w przedmiotowej sprawie. Przypusz- pr�bk� na filtrze Microcon 1002. Am- my mie� do czynienia z mieszanin� czenie, �e w materiale dowodowym plifikacj� prowadzono w aparacie Ge- DNA dw�ch lub wi�cej os�b, co mamy do czynienia z mieszanin� neAmp PCR 9700, elektroforez� w przypadku niedopa�k�w papiero- DNA, sta�o si� bezpodstawne. Zaist- w aparacie ABI PRISM 3100, analiz� s�w nie jest rzadkie. nia�y natomiast przes�anki do wnio- Ryc. 2. Obraz elektroforetyczny (Genotyper 3.7) wynik�w bada� genetycznych S
liny por�wnawczej Fig. 2. Electropherogram of DNA from saliva comparative sample (Genotyper 3.7) wynik�w z wykorzystaniem progra- Nast�pnie zleceniodawca dostar- skowania, �e DNA w dowodowej m�w GeneScan 3.7.1 i Genotyper 3.7. czy� materia� por�wnawczy od wyty- pr�bce pochodzi od tego w�aS
nie Pomimo maksymalnego zag�sz- powanych m��czyzn celem ustale- m��czyzny. czenia pr�bki profil DNA uzyskano nia, czy materia� biologiczny na ustni- Dysproporcja w wielkoS
ci pik�w tylko w 7 uk�adach systemu SGM ku dowodowego niedopa�ka pocho- w analizowanych uk�adach mog�a Plus (ryc. 1). Nie otrzymano wynik�w dzi od kt�regoS
z nich. by� spowodowana ma�� iloS
ci� mate- w uk�adach o najwi�kszej d�ugoS
ci Po przeanalizowaniu wynik�w ba- ria�u wyjS
ciowego. amplifikowanych fragment�w, tj.: da� tego materia�u w zakresie uk�a- Przytoczona sytuacja wskazuje na D16S539, D2S1338 i D18S51. d�w systemu SGM Plus stwierdzo- koniecznoS
� zachowania du�ej Wskazuje to na cz�S
ciow� degrada- no, �e w przypadku jednego z m��- ostro�noS
ci przy formu�owaniu wnio- cj� DNA w materiale na ustniku do- czyzn, w uk�adzie D21S11, wyst�pu- sk�w opinii genetycznych, w przy- wodowego niedopa�ka papierosa. j� trzy allele, takie same jak ozna- padkach gdy mamy do czynienia Ponadto w wyniku przeprowadzonej czono dla materia�u dowodowego na z ma�� iloS
ci� DNA, do tego cz�sto analizy stwierdzono: niedopa�ku papierosa. W pozosta- zdegradowanego. dysproporcj� wielkoS
ci pik�w �ych analizowanych uk�adach ozna- Wyst�powanie trzech alleli w obr�bie par alleli uk�ad�w: czone dla tego m��czyzny allele by- w uk�adzie D21S11 jest zjawiskiem D381358, TH01 i FGA, �y zgodne z oznaczonymi dla DNA bardzo rzadkim, aczkolwiek mo�li- PROBLEMY KRYMINALISTYKI 255/07 53 Z PRAKTYKI urnal of Forensic Sciences 2006, nr wym3. W literaturze przedmiotu od- PRZYPISY 51, 253 265; notowano dotychczas 8 kombinacji 4 1 M.Ch. Ruitberg, D.J. Reeder, J.M. AmpFlSTR SGM Plus PCR Amplifi- takich tr�jek4. Butler: STRBase: a short tandem Nie jest mo�liwe okreS
lenie cz�- cation Kit User s Manual, Applied repeat DNA database for the human Biosystems; stoS
ci wyst�powania takiego uk�adu 2 identity testing community,  Nucleic R. Michalczak, G. Rycerska, E. alleli, poniewa� kombinacji uzyskanej Acids Research 2001, nr 29, dla materia�u biologicznego na niedo- Wojtuszek: Analiza DNA w syste- 320 322; patrz r�wnie�: Short Tan- pa�ku papierosa i dla S
liny por�wnaw- mie SGM Plus,  Zeszyty Metodycz- dem Repeat DNA Internet Database ne , nr 22, Wydawnictwo CLK KGP, czej jeszcze nie opisano. (http://www.cstl.nist.gov/biotech/str- Warszawa 2005; 3 base/). M.J Butler: Genetic and Genomics Henryka Mi�skiewicz of Core Short Tandem Repeat Loci Maciej Skonieczny Used in Human Identity Testing,  Jo- zdj.: M. Skonieczny 54 PROBLEMY KRYMINALISTYKI 255/07