plik


Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment peBnej wersji caBej publikacji. Aby przeczyta ten tytuB w peBnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja mo|e by kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyBcznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na ktrym mo|na naby niniejszy tytuB w peBnej wersji. Zabronione s jakiekolwiek zmiany w zawarto[ci publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania si jej od-sprzeda|y, zgodnie z regulaminem serwisu. PeBna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Nexto.pl. Opodatkowanie dochodw nieujawnionych Piotr Pietrasz Opodatkowanie dochodw nieujawnionych Piotr Pietrasz monografie Wydawca: Ewa Fonkowicz Redaktor prowadzcy: Ewa Fonkowicz Skad i amanie: Studio Lotus Copyright by Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2007 ISBN 978-83-7526-323-7 ISSN 1897-4392 Wydane przez: Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o. Redakcja Wydawnictw Ksikowych i Czasopism Prawniczych 01-231 Warszawa, ul. Pocka 5a tel. (022) 535 80 00 Redakcja Ksiek 31-156 Krakw, ul. Zacisze 7 tel. (012) 630 46 00 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl Ksigarnia internetowa: www.profinfo.pl Druk i oprawa: Drukarnia Wydawnictw Naukowych Sp. z o. o. ul. wirki 2, 90-450 dz Spis tre[ci Wykaz skrtw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Od autora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Wstp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 CZZ I Oglna charakterystyka opodatkowania dochodw nieujawnionych Uwagi wstpne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 RozdziaB 1. Dochd jako przedmiot opodatkowania. . . . . . . 19 RozdziaB 2. Charakterystyka dochodw nieujawnionych . . . 34 RozdziaB 3. Powstawanie dochodw nieujawnionych . . . . . . 42 3.1. Przyczyny powstawania dochodw nieujawnionych 3.2. Metody obni|ania obci|enia podatkowego skutkujce powstawaniem dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 3.3. Oszustwo podatkowe jako bezpo[rednia przyczyna powstawania dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . 48 RozdziaB 4. Potrzeba opodatkowania dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 5 Spis tre[ci 4.1. Konsekwencje istnienia dochodw nieujawnionych. . . . 53 4.1.1.  Szara strefa a opodatkowanie dochodw nieujawnionych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 4.1.2. Pozytywne skutki istnienia dochodw nieujawnionych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 4.2. PrzesBanki opodatkowania dochodw nieujawnionych . . 57 4.2.1. Nieodzowno[ [wiadczenia podatkowego jako przesBanka opodatkowania dochodw nieujawnionych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 4.2.2. Konstytucyjne przesBanki opodatkowania dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 RozdziaB 5. Istota wymiaru podatku od dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 5.1. Metody ustalania podstawy wymiaru w podatkach dochodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 5.2. Charakterystyka techniki ustalania podstawy opodatkowania w oparciu o znamiona zewntrzne . . . 75 5.3. Modele opodatkowania dochodw nieujawnionych . . . 82 5.4. Przedmiot i podstawa opodatkowania w konstrukcji opodatkowania dochodw nieujawnionych . . . . . . . . 85 CZZ II Obowizujce zasady opodatkowania dochodw nieujawnionych w Polsce Uwagi oglne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 RozdziaB 1. Podatek od dochodw nieujawnionych . . . . . . . 99 1.1. Podmiot podatku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 1.2. Przedmiot opodatkowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 1.3. Podstawa opodatkowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 1.3.1. Oglna charakterystyka podstawy opodatkowania w konstrukcji opodatkowania dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 1.3.2. Ustalanie warto[ci poniesionych wydatkw i warto[ci zgromadzonego mienia . . . . . . . . . . . . 124 6 Spis tre[ci 1.3.3. Ustalanie warto[ci mienia zgromadzonego przed poniesieniem wydatkw lub zgromadzeniem mienia, [wiadczcych o oglnym dochodzie, pochodzcego z przychodw uprzednio opodatkowanych lub wolnych od opodatkowania . . . . . . . . . . . . . . 133 1.3.4. Inne czynniki majce wpByw na wysoko[ podstawy opodatkowania w podatku od dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 1.4. Stawka podatkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 1.5. Wymiar podatku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 1.6. Tryb i warunki pBatno[ci podatku . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 RozdziaB 2. Wybrane zagadnienia z zakresu postpowania w przedmiocie wymiaru podatku od dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 2.1. Charakterystyka postpowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 2.2. Postpowanie dowodowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 2.3. Ci|ar dowodzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 2.4. Ocena dowodw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 2.5. Postpowanie i wymiar podatku w przypadku podatnikw pozostajcych w zwizku maB|eDskim . . . 201 RozdziaB 3. SzczegBowe zagadnienia zwizane z opodatkowaniem dochodw nieujawnionych . . . 211 3.1. Opodatkowanie dochodw nieujawnionych a obliczenie dochodu w drodze oszacowania . . . . . . . 211 3.2. Uznanie administracyjne a opodatkowanie dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 3.3. Opodatkowanie dochodw nieujawnionych a ryczaBtowy wymiar podatku dochodowego . . . . . . . 222 3.4. Opodatkowanie dochodw nieujawnionych a sankcja podatkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231 3.5. Opodatkowanie dochodw nieujawnionych a odpowiedzialno[ karna skarbowa . . . . . . . . . . . . . . . 240 3.6. Przedawnienie a opodatkowanie dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244 3.7. Podatek od dochodw nieujawnionych na tle systemu podatkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247 7 Spis tre[ci 3.8.  Pranie brudnych pienidzy a opodatkowanie dochodw nieujawnionych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256 Wnioski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264 Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275 Wykaz skrtw Dz. U. - Dziennik Ustaw Dz. U. RP - Dziennik Ustaw Rzeczpospolitej Polski k.c. - ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z pzn. zm.) k.k.s. - ustawa z dnia 10 wrze[nia 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. Nr 83, poz. 930 z pzn. zm.) k.p.c. - ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postpowa- nia cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z pzn. zm.) k.p.k. - ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postpowa- nia karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 z pzn. zm.) KPP - Kwartalnik Prawa Podatkowego k.r.o. - ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuDczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z pzn. zm.) LEX - System Informacji Prawnej LEX, wersja CD-ROM, GdaDsk 2007 M. Pod. - Monitor Podatkowy NSA - Naczelny Sd Administracyjny NTA - Najwy|szy TrybunaB Administracyjny o.p. - ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja po- datkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z pzn. zm.) OPA - Orzecznictwo Sdw Najwy|szych w sprawach administracyjnych i podatkowych OSNP - Orzecznictwo Sdu Najwy|szego Izba Pracy, Ubez- pieczeD SpoBecznych i Spraw Publicznych OSP - Orzecznictwo Sdw Polskich 9 Wykaz skrtw ONSA - Orzecznictwo Naczelnego Sdu Administracyjnego OTK - Orzecznictwo TrybunaBu Konstytucyjnego OTK-A - Orzecznictwo TrybunaBu Konstytucyjnego, Seria A PiP - PaDstwo i Prawo POP - Przegld Orzecznictwa Podatkowego Prz. Pod. - Przegld Podatkowy RPEiS - Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny SN - Sd Najwy|szy TK - TrybunaB Konstytucyjny u.p.d.o.f. - ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodo- wym od osb fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z pzn. zm.) u.p.s.d. - ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spad- kw i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z pzn. zm.) u.p.c.c. - ustawa z dnia 9 wrze[nia 2000 r. o podatku od czyn- no[ci cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 z pzn. zm.) u.z.p. - ustawa z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowizaniach podatkowych (tekst jedn. Dz. U. z 1993 r. Nr 108, poz. 486 z pzn. zm.) WSA - Wojewdzki Sd Administracyjny Od autora Niniejsze opracowanie jest skrcon i zaktualizowan wersj roz- prawy doktorskiej obronionej w 2006 r. na Wydziale Prawa Uniwersytetu w BiaBymstoku. Serdeczne podzikowania chciaBbym zBo|y na rce promotora przewodu doktorskiego - Pana prof. zw. dra hab. Leonarda Etela, ktry sprawiB, |e zainteresowaBem si prawem podatkowym, i dziki ktremu powstaBa niniejsza praca. SBowa podzikowania za cenne uwagi kieruj do recenzentw  Pana prof. zw. dra hab. BogumiBa BrzeziDskiego oraz Pana prof. zw. dra hab. Eugeniusza Ru[kowskiego. ZostaBy one wykorzystane przy redakcji ksi|ki. Wykorzystano w nim badania realizowane w ramach projektu badawczego KBN  Kontrola tworzenia i stosowania prawa podatkowego pod rzdami Konstytucji RP (1HO2A 00827), kierowanego przez Pana prof. zw. dra hab. Eugeniusza Ru[kowskiego, i przyczyniBy si do jej ostatecznego ksztaBtu. Piotr Pietrasz 11 Wstp Zasadniczym celem niniejszego opracowania jest przeprowadze- nie analizy, uregulowanej w polskim systemie podatkowym, konstrukcji prawnej opodatkowania dochodw z nieujawnionych zrdeB i nieznaj- dujcych pokrycia w ujawnionych zrdBach przychodw. Owa analiza umo|liwi w dalszej kolejno[ci uzasadnienie potrzeby opodatkowania tych dochodw przy zastosowaniu szczeglnych uregulowaD, znajdu- jcych zastosowanie w odniesieniu do podatnikw ukrywajcych swoje dochody. W temacie opracowania u|yte zostaBo sformuBowanie  dochody nieujawnione . Polski ustawodawca nie posBuguje si natomiast takim pojciem. Jednak sformuBowanie to potocznie oraz przez niektrych przedstawicieli doktryny prawa podatkowego u|ywane jest jako skrt zBo|onego okre[lenia, a mianowicie dochodw z nieujawnionych zr- deB przychodw lub nieznajdujcych pokrycia w ujawnionych zrdBach. Rwnie| w niniejszym opracowaniu autor posBuguje si tym skrtem. Inne potoczne okre[lenie dochodw z nieujawnionych zrdeB przycho- dw lub nieznajdujcych pokrycia w ujawnionych zrdBach to dochody ze zrdeB nieujawnionych. Dochody nieujawnione nie zostaBy w systemie polskiego prawa po- datkowego zdefiniowane w sposb wyczerpujcy. Wyznaczajc omawia- n kategori, prawodawca skupiB si wyBcznie na okre[leniu zasad usta- lania wysoko[ci tych dochodw. Dlatego te| w niniejszym opracowaniu podjto prb uzupeBnienia i usystematyzowania definicji dochodw nie- ujawnionych. Powszechnie o konstrukcji opodatkowania dochodw nieujawnio- nych mwi si, |e jest to tzw. podatek od dochodw nieujawnionych. W opracowaniu dokonano analizy przepisw, m.in. pod ktem wykaza- nia, czy konstrukcja opodatkowania dochodw nieujawnionych wyka- 13 Wstp zuje cechy zmienne podatku, pozwalajce przypisa jej miano odrbnej daniny, czy te| jest to tylko jedna z form podatku dochodowego. Spo- strze|enia poczynione w powy|szym przedmiocie umo|liwiBy jednocze- [nie wyeksponowanie brakw legislacyjnych oraz wtpliwo[ci interpre- tacyjnych, ktre do tej pory nie byBy dostrzegane, zarwno przez sdy administracyjne, jak te| przez doktryn. Prac podzielono na dwie zasadnicze cz[ci, z ktrych ka|da stano- wi odrbny dziaB. Pierwsza cz[, o charakterze teoretycznym, po[wi- cona jest przedstawieniu pojcia dochodu traktowanego jako przedmiot opodatkowania oraz oglnemu scharakteryzowaniu dochodw nieujaw- nionych. W rozdziale tym poruszono tak|e zagadnienia powstawania dochodw nieujawnionych oraz potrzeb ich opodatkowania. Scharakte- ryzowano tu rwnie| istot wymiaru podatku od dochodw nieujawnio- nych, ktra opiera si na budowie podstawy opodatkowania w oparciu o czynniki obiektywne [wiadczce o wysoko[ci dochodu uzyskanego przez podatnika. W rozdziale drugim przeprowadzono analiz i ocen obowi- zujcych w Polsce zasad opodatkowania dochodw nieujawnionych. SzczegBowej analizie poddano poszczeglne elementy konstrukcji podatku, a mianowicie podmiot podatku, przedmiot opodatkowania, podstaw opodatkowania, stawk podatkow oraz tryb i warunki pBat- no[ci. Ponadto przedstawiono zasady wymiaru podatku od dochodw nieujawnionych. Ze uwagi na [cisBe powizania przepisw materialnoprawnych, ktre kreuj konstrukcj opodatkowania dochodw nieujawnionych, z regulacjami proceduralnymi, w opracowaniu dokonano rwnie| ana- lizy i oceny wybranych problemw z zakresu postpowania w przed- miocie wymiaru podatku od dochodw nieujawnionych. Uwag po[wi- cono postpowaniu dowodowemu, zagadnieniom ci|aru dowodzenia oraz oceny dowodw. Zaprezentowano rwnie| specyfik postpowania w przypadku podatnikw pozostajcych w zwizku maB|eDskim. W drugiej cz[ci uwag po[wicono szczegBowym zagadnieniom zwizanym z opodatkowaniem dochodw nieujawnionych. Ocenie pod- dano relacje pomidzy opodatkowaniem dochodw nieujawnionych a obliczeniem dochodu w drodze oszacowania, uznaniem administra- cyjnym oraz ryczaBtowym wymiarem podatku. Z uwagi na 75% stawk podatkow, instytucji opodatkowania dochodw nieujawnionych przy- pisuje si miano sankcji podatkowej. Nieodzowne byBo zatem przepro- wadzenie oceny, czy rzeczywi[cie omawiana konstrukcja mo|e zosta 14 Wstp zaliczona do katalogu sankcji podatkowych. Zwrcono rwnie| uwag na istotne problemy z zakresu orzekania o odpowiedzialno[ci karnej skarbowej osb, na ktre naBo|ono podatek od dochodw nieujawnio- nych. Zaprezentowano usytuowanie konstrukcji opodatkowania docho- dw nieujawnionych w systemie podatkowym. Ponadto przedstawiono mo|liwo[ zastosowania konstrukcji opodatkowania dochodw nieujaw- nionych w walce z procederem prania  brudnych pienidzy . Opracowanie uwzgldnia stan prawny na dzieD 1 stycznia 2007 r. Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment peBnej wersji caBej publikacji. Aby przeczyta ten tytuB w peBnej wersji kliknij tutaj. Niniejsza publikacja mo|e by kopiowana, oraz dowolnie rozprowadzana tylko i wyBcznie w formie dostarczonej przez NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na ktrym mo|na naby niniejszy tytuB w peBnej wersji. Zabronione s jakiekolwiek zmiany w zawarto[ci publikacji bez pisemnej zgody NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania si jej od-sprzeda|y, zgodnie z regulaminem serwisu. PeBna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie internetowym Nexto.pl.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Opodatkowanie dochodów nieujawnionych
Zasady opodatkowania dochodow z zagranicznych funduszy inwestycyjnych
WYKŁAD Opodatkowanie dochodow przedsiebiorstw [tryb zgodnośc
Wykład 2 formy opodatkowania dochodu
zalacznik nr oswiadczenie czlonka rodziny o dochodzie niepodlegajacym opodatkowaniu
oswiadczenie w zakresie wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym
Fundacje i Stowarzyszenia zasady funkcjonowania i opodatkowania ebook
Efekt substytucyjny i dochodowy zmiany?ny
Podatek dochodowy od osób fizycznych
62 FOR ostrzega Wprowadzenie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania może być niezgodne z Konstytu
Wszechnica Podatkowa Najem Opodatkowanie Przychodow Z Wynajmu 2011
unikanie podw opodatkowania
Kobiety dochodzą do rozumu i wracają do katolickiej
dochodzenia odszkodowania z art 943 § 4 k p
Podatek dochodowy
student wniosek osw dochody

więcej podobnych podstron