93763762

Na temat polityki bezpieczeństwa państw we współczesnym świecie i jej roli w kształtowaniu bezpieczeństwa narodowego napisano już wiele, a zwłaszcza w początkach XXI wieku. Istnieje natomiast znaczna luka w literaturze przedmiotu, co do jej istoty i znaczenia w nauce. Dokładnie i jednoznacznie mało kto dokonywał próby definiowania samego pojęcia polityki bezpieczeństwa i jej odniesienia do strategii bezpieczeństwa, co nie pozostaje bez znaczenia dla teorii bezpieczeństwa.

Zarówno w literaturze, jak i na konferencjach poświęconych problematyce bezpieczeństwa w różnych obszarach i na wielu poziomach spotykałem się z poglądami mówiącymi o tym, że polityka bezpieczeństwa i strategia bezpieczeństwa mają te same znaczenia, gdyż zajmują się tymi samymi zjawiskami występującymi w bezpieczeństwie narodowym, regionalnym i globalnym. Często te dwa pojęcia były stosowane zamiennie, co dla mnie było trochę dziwne i nie do przyjęcia z punktu widzenia merytorycznego. Spotykam też pogląd, że strategia jest nadrzędna wobec polityki, a nie odwrotnie. Dla właściwego rozumienia tych pojęć w różnych aspektach staram się naświetlić w sposób najprostszy niezbędne definicje i ustalić kryteria oceny, co jest elementem pierwotnym, a co następstwem. Dlatego w pierwszej kolejności będzie zdefiniowane pojęcie polityki bezpieczeństwa, w drugiej zaś termin strategia.

1.1 Pojęcie polityki bezpieczeństwa - definicje

Aby rozpocząć rozważania na temat polityki bezpieczeństwa, należy w pierwszym rzędzie uświadomić sobie (zdefiniować) istotę samego terminu polityki pod względem aksjologicznym i merytorycznym, zgodnie z istniejącymi już opracowaniami zamieszczonymi w różnych oficjalnych publikacjach PWN i innych materiałach źródłowych.

Pojęcie polityki bezpieczeństwa obejmuje, najogólniej ujmując, działania danego podmiotu w jakimś obszarze w celu osiągnięcia wcześniej przyjętych celów. To oznacza, że najpierw musiały być wyznaczone dalekosiężne cele przez politykę w danym ważnym obszarze działania. Trzymając się tradycyjnego rozumienia roli państwa, podzielanego przez realistów, można dojść do wniosku, że polityka bezpieczeństwa jest domeną państw w obszarze stosunków międzynarodowych. Dlatego najczęściej można spotkać w literaturze definicje polityki bezpieczeństwa narodowego lub bezpieczeństwa państwa.

Według jednej z nich jest to element polityki państwa dotyczący przedsięwzięć związanych z tworzeniem potencjału obronnego w celu zapobiegania i przeciwdziałania różnego rodzaju zagrożeniom. Inna natomiast określa politykę bezpieczeństwa narodowego, jako element polityki państwa w za-

9