9990199490

Minerały kaolinitowe są głównym składnikiem glin ceramicznych i kaolinu.

Kaolinit powstaje w wyniku chemicznego wietrzenia skaleni w środowisku kwaśnym. Struktura krystaliczna kaolinitu składa się z pakietów dwuwarstwowych, w których jedna warstwa tetraedryczna jest połączona z jedną warstwą oktaedryczną silnymi wiązaniami jonowo-atomowymi. Pomiędzy poszczególnymi pakietami istnieją wiązania wodorowe, łączące atomy tlenu warstwy krzemowotlenowej ograniczającej pakiet z jednej strony z grupami wodorotlenowymi sąsiedniego pakietu. Kaolinit charakteryzuje się dużą spójnością i odpornością na czynniki działające w kierunku rozsunięcia poszczególnych pakietów. Grunty kaolinitowe zalicza się do mało hydrofilnych tzn. o niskiej wilgotności, słabym pęcznieniu i małej ściśliwości, ponieważ silne wiązania między pakietami utrudniają dostęp wody (rys. 2.4).

Rysunek 2.4. Struktura kaolinitu: a) budowa atomowa, b) symboliczny schemat budowy (Lambe i Whitman, 1978)

Minerały montmorylonitowe wchodzą głównie w skład bentonitów i ziem bielących. Montmorylonit powstaje w wyniku wietrzenia tufów wulkanicznych w środowisku alkalicznym i silnie zasolonym. Jego struktura krystaliczna składa się z pakietów trój warstwowych, w których pomiędzy dwiema warstwami tetraedrycznymi jest zawarta warstwa oktaedryczna, powierzchnie elementarnych sąsiadujących ze sobą pakietów