9990200167

PODSUMOWANIE WYNIKÓW KONTROLI

Finansów przygotowało także rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z uwagi na to, że interpretacja sądowa, dotycząca opodatkowania akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej, odbiegała od intencji ustawodawcy (str. 21).

7.    Ministerstwo Finansów analizowało przyczyny uchylania decyzji (postanowień) organów podatkowych przez sądy administracyjne na podstawie danych i informacji przekazywanych przez izby skarbowe. Wnioski z tej analizy były omawiane na naradach i spotkaniach konsultacyjnych z kierownictwem izb skarbowych, a także były przekazywane w formie wytycznych dyrektorom izb i naczelnikom urzędów skarbowych. Wyniki przeprowadzonej w 2013 r. przez Departament Administracji Podatkowej analizy orzecznictwa w sprawach podatkowych za 2011 i 2012 r., a także wnioski i postulaty izb skarbowych, które mogą wpłynąć na poprawę jakości decyzji wydawanych przez organy podatkowe zostały wykorzystane w pracach nad założeniami projektu zmian Ordynacji podatkowej, przewidującego między innymi uproszczenie procedury podatkowej i zapewnienie poprawy jednolitości stosowania prawa podatkowego. Projekt został przesłany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych, a w grudniu 2013 r. do rozpatrzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów (str. 21).

8.    Minister Finansów zbyt późno udzielał wyjaśnień na zapytania izb skarbowych w sprawach stosowania przepisów prawa podatkowego. Udzielenie 54,9% odpowiedzi po upływie ponad trzech miesięcy (39 spraw) i niezajęcie stanowiska w związku ze zgłoszonymi problemami interpretacyjnymi przepisów prawa podatkowego w 16 sprawach nie sprzyjało sprawności postępowań prowadzonych przez izby i urzędy skarbowe. Naruszało zarazem prawa podatników do szybkiego załatwienia ich sprawy (rozliczenia podatku) (str. 22).

9.    Ważnym instrumentem zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego są interpretacje indywidualne oraz interpretacje ogólne przepisów prawa podatkowego.

W ocenie Najwyższej Izby Kontroli w okresie objętym kontrolą interpretacje nie zapewniły jednolitego stosowania prawa podatkowego. Nieprzejrzystość i zmienność prawa podatkowego były podstawowymi przyczynami dużej liczby wniosków podatników o wydanie interpretacji indywidualnych. W 2012 r. dyrektorzy pięciu izb skarbowych, w imieniu Ministra Finansów, wydali 36.816 interpretacji indywidualnych, tj. o 52,0% więcej niż w 2008 r. Nastąpiło znaczące zwiększenie obciążenia pracą Biur Krajowej Informacji Podatkowej przy pięciu izbach skarbowych wydających interpretacje. W konsekwencji system wydawania interpretacji indywidualnych staje się coraz mniej wydolny:

-    większość interpretacji wydawana była tuż przed upływem trzymiesięcznego terminu określonego w art. 14d Ordynacji podatkowej,

-    pogarszała się jakość wydanych interpretacji, czego wyrazem były wzrastająca liczba interpretacji zaskarżonych do sądów administracyjnych (z 2.109 w 2011 r. do 2.552 w 2013 r.) oraz uchylenie w 2012 r. i w I połowie 2013 r. przez wojewódzkie sądy administracyjne 2.175 interpretacji spośród 3.887 rozpatrzonych (56,2%),

-    zaległości w rozpatrywaniu wezwań podatników o zmianę przez Ministra Finansów interpretacji z urzędu (usunięcie naruszenia prawa) wzrosły z 1.262 na koniec 2011 r. do 2.046 na 30 czerwca 2013 r. (wzrost o 62,1%).

Wysoki poziom wadliwości interpretacji indywidualnych i przewlekłość procedury zmian błędnych interpretacji stawiały w trudnej i niepewnej sytuacji wielu podatników oraz podważały zaufanie do organów podatkowych.