9990200239

Od logiki projektu do logiki ewaluacji

2. Od logiki projektu do logiki ewaluacji

Ewaluacja jest procesem, który należy planować równolegle z planowaniem projektu.

Pomysł na projekt rodzi się zwykle w toku bieżącej działalności potencjalnego projektodawcy, pod wpływem obserwacji środowiska, w którym działa, analizy jego potrzeb, krytycznej refleksji nad skutecznością dotychczasowych działań.

Spisanie szczegółowej koncepcji projektu następuje najczęściej dopiero we wniosku o dofinansowanie, składanym do instytucji finansującej, zgodnie z wymaganymi przez nią standardami opisu. Ten etap pracy koncepcyjnej nad projektem ma bardzo istotne implikacje dla procesu ewaluacji, niezależnie od tego, czy będzie ona realizowana w formule ewaluacji zewnętrznej, czy w formule autoewaluacji.

2.1. Model logiczny projektu

Każdy program zorientowany na wywołanie zmiany społecznej posiada swoją - mniej lub bardziej spójną - teorię, informującą o jego celu, sensie, sposobie oddziaływania na odbiorców. Punktem wyjścia każdej ewaluacji jest zapoznanie się z oficjalną „teorią programu", zapisaną w dokumentach formalnych (np. w formularzu wniosku o dofinansowanie, wzorze umowy o dofinansowanie).

Najbardziej popularnym ujęciem tej teorii jest tzw. model logiczny programu. Prezentuje on logikę działania programu w postaci ciągu przyczynowo-skutkowego: zaplanowanych działań oraz ich oczekiwanych efektów. Istotę programu można wyrazić w postaci hipotezy zakładającej, że w danych warunkach podjęcie określonych działań doprowadzi do osiągnięcia założonych rezultatów.

Analogiczną logikę (własną teorię) posiadają także realizowane na mniejszą skalę projekty, stąd też w dalszej części poradnika zasady dotyczące konstruowania modelu logicznego będą omawiane w odniesieniu do projektów.

W modelu logicznym projektu należy wyróżnić:

■    Nakłady - zasoby, które projektodawca zamierza przeznaczyć do realizacji projektu. Mogą to być zarówno zasoby ludzkie, finansowe, rzeczowe, relacyjne (np. sieć kontaktów w lokalnej społeczności).

■    Działania - czynności planowane do wykonania w ramach projektu w oparciu o nakłady, np. przeszkolenie trenerów, opracowanie artykułów prasowych, przygotowanie audycji radiowych, przeprowadzenie zajęć dydaktycznych dla uczniów itp.

Poradnik dla Wnioskodawcy :Jak przygotować dobry projekt, a potem przeprowadzić jego ewaluację