Dbcctso indiretfo
Za pomocą mowy zależnej możemy przytoczyć czyjąś wypowiedź w farmie zdania podrzędnego:
Mowa niezależna:
Maria dice: “Questoragazzoha 20 anni”. (Maria mówi: „Ten chłopak ma 20 lat”.)
Mowa zależna:
Maria dice che questa ragazzo ha 20 aimi (Maria mówi, że ten chłopak ma 20 lal)
Zamiana mowy niezależnej na zależną w języku włoskim odbyrwa się według ściśle określanych zasad. Czasownikiem wprowadzającym mowę zależnąjest najczęściej czasownik dire (mówić, powiedzieć).
Jeżeli czasownik wprowadzający występuje w czasie teraźniejszym lub przyszłym, w zdaniu podrzędnym ulegają zmianie: farma czasownika, zaimki osobowe i dzierżawcze, na przykład:
Marta dice: "Ho visto tua mądre”. (Marta mówi: „Widziałam twoją mamę”.)
Marta dice che ha visto mia mądre (Marta mówi, że widziała moją mamę.)
Jeżeli czasownik wprowadzający występuje w czasie przeszłym, to zamianie ulegają również czasy i tryby:
• czas teraźniejszy -.czas przeszły imperfetto
Marta ha detto: "Sano stanca”. (Marta powiedziała: „Jestem zmęczona”.)
Marta ha detto che era stanca (Marta powiedziała, że jest zmęczona)
Marta ha detto: “Non ho soldi”. (Marta powiedziała: „Nie mam pieniędzy”.)
Marta ha detto che non aveva soldi. (Marta powiedziała, że nie ma pieniędzy.)
• czas przeszły imperfetto -.bez zmian
Marta ha detto: "Ero stanca”. (Marta powiedziała: „Byłam zmęczona”.)
Marta ha detto che era stanca (Marta powiedziała, że była zmęczona)
Marta ha detto: “Lavaravo małto allara”. (Marta powiedziała: „Dużo wtedy pracowałam”.)
Marta ha detto che allara lavarava małto. (Marta powiedziała, że dużo wtedy pracowała)
Jeżeli czasownik wprowadzający jest w czasie przeszłym, to zamianie ulegają również następujące określenia czasu i miejsca oraz zaimki wskazujące:
questo —quello
qua—la
qui-.ll
ara —.allara
stasera —quella sera
oggi —quel giamo
ieri —il giamo prima
domani —il giamo dopa
poco fa —poco prima
la settimana scarsa —la settimana prima
la prossima settimana —la settimana successiva