4672949059

36 Wybór bajek I satyr

A zwłaszcza kiedy wino wytrawione, czyste, Przystajem na takowe prawdy oczewiste.

Dyskusje Polaków przy alkoholu -polityka

Idą zatem dyskursa tonem statystycznym^{1 40} O miłości ojczyzny, o dobru publicznym,

O wspaniałych projektach, mężnym animuszu. Kopiem góry² dla srebra i złota w Olkuszu. Odbieramy Inflanty³ i państwa multańskie⁴, Liczemy owe sumy neapolitańskie⁵,

⁴⁵ Reformujemy państwo, wojny nowe zwodzim,

Tych buem wstępnym bojem, z tamtymi się godzim -A butelka nieznacznie jakoś się wysusza.

Przyszła druga; a gdy nas żarliwość porusza.

Pełni pociech, że wszyscy przeciwnicy legli,

⁵⁰ Trzeciej, czwartej i piątej aniśmy postrzegli.

Poszła szósta i siódma, za nimi dziesiąta. Naówczas, gdy nas miłość ojczyzny zaprząta. Pan Jędrzej, przypomniawszy żurawińskie klęski^86, Nuż w płacz nad królem Janem. cKról Jan był zwycięski!

Dyskusje Polaków przy alkoholu -„miłość" do ojczyzny

⁵⁵ - Krzyczy Wojciech. - Nieprawda!* A pan Jędrzej płacze. Ja gdy ich chcę pogodzić i rzeczy tłumaczę,

Pan Wojciech mi przymówił: «Słyszysz waść⁸⁷* - mi rzecze. «Jak to waść! Nauczę cię rozumu, człowiecze*.

On do mnie, ja do niego, rwiemy się zajadli, ^60 Trzyma Jędrzej, na wrzaski służący przypadli; Nie wiem, jak tam skończyli zwadę naszą wielką, Ale to wiem i czuję, żem wziął w łeb butelką. Bogdaj w piekło przepadło obrzydłe pijaństwo. Cóż w nim? Tylko niezdrowie, zwady, grubijaństwo. ^65 Oto profit: nudności i guzy, i plastry”. - „Dobrze mówisz, podłej to zabawa hałastry. Brzydzi się nim człek prawy, jako rzeczą sprosną.

Bójka

Z niego zwady, obmowy nieprzystojne rosną. Pamięć się przez nie traci, rozumu użycie, ^70 Zdrowie się nadweręża i ukraca życie. Patrz na człeka, którego ujęła moc trunku. Człowiekiem jest z pozoru, lecz w zwierząt gatunku Godzien się mieścić, kiedy rozsądek zaleje I w kontr^88 naturze postać bydlęcą przywdzieje. ^75 Jeśli niebios zdarzenie wino ludziom dało Na to, aby użyciem swoim orzeźwiało. Użycie darów bożych powinno być w mierze. Zawstydza pijanice nierozumne zwierzę, Potępiają bydlęta niewstrzymałość naszą, ^80 Trunkiem według potrzeby gdy pragnienie gaszą. Nie biorą nad potrzebę. Człek, co nimi gardzi, Gorzej od nich gdy działa, podlejszy tym bardzićj. Mniejsza guzy i plastry, to zapłata zbrodni. Większej kary, obelgi takowi są godni.

Ważny cytat -krytyka pijaństwa

** iuroY-ińskic kieski - traktat zawarty z Turkami w Źurawnic przez Jana Sobieskiego w 1676 r..

pozostawiający TUrcji znaczną część Ukrainy.

*^ł hość - skrót od .waszmość".

^M w kontr — kontra, w znaczeniu: wbrew, przeciwko.

1

^Sl tonem statystycznym - wzorowanym na statystach (mężach stanu): bezapelacyjnym.

2

góry - kopalnie.

3

Inflanty - kraj nadbałtycki przyłączony do Polski w 1561 r.

4

*⁴ państwa multańskie - Mołdawia i Wołoszczyzna, księstwa naddunajskie.

5

^IJ sumy neapolitańskie-Aid tysięcy dukatów ncapolitańskich pożyczonych przez Bonę królowi hiszpańskiemu i neapolitańskiemu Filipowi II. których nigdy nie odzyskano.