Gatunki Dziennikarskie - 18.12.2007
Szkice
• Są formami dużymi, gdzie nie ma metody narracji jednopłaszczyznowej,
• Szkic środowiskowy
o Podejmowanie się charakterystyki danego, jakiegoś środowiska, nie występuje zwarty ciąg zdarzeniowy, ale dominuje opis i charakterystyka. Element akcji np.: dialogi, są z reguły słabo zaznaczone i rozproszone po całym tekście.
• Szkic problemowy
o Wszystko podporządkowane jest zarysowaniu problemu (wyjaśnieniu) o Elementy opisu i charakterystyki nie są najważniejsze, często to rodzaj pretekstu czy punktu wyjścia. Szkic może mieć elementy typowe dla szkicu środowiskowego. Odmianą tego szkicu bywa reportaż interwencyjny. Konkretna drastyczna sytuacja stanowi pretekst do postawienia problemu szerzej.
• Szkic portretowy
o Forma zbliżona konstrukcyjnie do szkicu środowiskowego. Szkic portretowy ze względu na ujęcie tematu wydaje się bardziej zwarty, bowiem autor konstruuje go wokół jednej lub kilku osób. o Typowym elementem konstrukcyjnym w tego rodzaju szkicach jest wprowadzenie elementów wypowiedzi bohatera lub dialogów (środki te spotykamy często w innych typach relacji i szkiców). Wypowiedzi bohaterów i dialogi pomagają budować dramaturgię narracji. Widać to najlepiej w konstrukcji „Zdążyć przed Panem Bogiem" - H. Krall. o Jest to forma bardziej dynamiczna od wspomnianych wyżej szkiców, akcja (silnie zaznaczona) podporządkowana jest różnym aspektom osobowości bohatera. W zależności od ujęcia może być to narracja chronologiczna, np. biografia, dwuplanowa, łącząca przeszłość z dniem dzisiejszym, aktualna, jednopłaszczyznowa, np. (jeden dzień z życia) lub kombinacje tych ujęć. Stopień obecności podmiotu różny od wyraźnie akcentowanej do jej braku.
• Szkic fabularny
o Są to teksty, w których ciąg zdarzeniowy układa się w fabułę. Ten typ narracji bliski jest anglosaskiej story, przy czym w tej ostatniej autor jest nieobecny. W reportażu fabularnym reporter może być jednym z uczestników, a niekiedy sprawcą zdarzeń albo też pozostać narratorem stojącym niejako obok toczącej się fabuły, o Ten typ reportażu nie zawiera żadnych prób analizy czy komentarza, zaś jego język, sposób obrazowania i metaforyka nawiązują do warsztatu literackiego. W niektórych reportażach mogą występować elementy stylizujące, np. tekst ma charakter listu, pamiętnika lub jest pisany w konwencji gawędy
o Nader często mówi się w tym wypadku o reportażu literackim
• Czy jest sens wprowadzać termin reportaż literacki?
o Zwolennicy twierdzą, że nurt fabularnego reportażu literackiego już istnieje i został przez publiczność zaakceptowany, o Zdaniem profesora, reportaż jako gatunek jest jeden, może i powinien różnić się formalnie. W tym wypadku różnica polega na wykorzystaniu stylizacji literackiej, sposobu ujęcia tematu języka czy metaforyki. Jeśli różnice są głębsze, a opisywane postaci i sytuacje wykreowane to taka wypowiedź bliższa jest opowiadaniu niż relacji reporterskiej.