Podwaliny psychologii osobowości - klasyczna psychoanaliza
- trzy fundamentalne założenia (dogmaty): determinizm, konflikt, nieświadomość
- wszystkie zachowania i przeżycia zdeterminowane są siłami, nad którymi człowiek nie ma kontroli
- przyczyną każdej aktywności jest popęd, który jest reprezentacją psychiczną energii biologicznej, napięcia cielesnego, popędy są głównym czynnikiem motywacyjnym
- kateksja to zjawisko kiedy wyobrażenia psychiczne zostają naładowane energią popędową, która może przepływać do obiektów (wewnętrzna reprezentacja w psychice)
- człowiek funkcjonuje jak mechanizm (dąży do przyjemności, a unika przykrości: energia biologiczna —» pobudzenie (pragnienie) —> redukcja napięcia —* ulga
- libido to popęd seksualny (życia) jest to dążenie do przeżycia rozmnażania, tworzenia, pragnienie rozmaitych doznań i przyjemności zmysłowych
- tanatos to popęd śmierci jest to dążenie do powrotu do świata nieożywionego, potrzeby destrukcji, walki i niszczenia
- między popędami rodzi się nieuchronny konflikt, ścierają się antagonistyczne siły i pragnienia
- struktura osobowości:
id - najbardziej prymitywna, całkowicie nieświadoma struktura, miejsce popędu seksu i agresji oraz wypartych pragnień, fantazji, id dostarcza energii dla całego życia psychicznego, nie ma zahamowań, nie podlega logice, moralności i rzeczywistości, kieruje się zasadą przyjemności, która wynika zredukowania napięcia poprzez popędowe zachowanie, najstarsza struktura umysłu, aparat psychiczny niemowlęcia po urodzeniu jest cały id, rezultatem id są marzenia, sny, halucynacje, ego - częściowo świadoma struktura, usiłuje uzgadniać żądania id z ograniczeniami środowiska, jego funkcją jest zapewnienie bezpieczeństwa oraz przetrwanie organizmu, stosuje się do zasady rzeczywistości, umożliwia to do odroczenia popędu do momentu gdy jego okoliczności do jego zaspokojenia będą sprzyjające, ego ocenia sytuację pod kątem realnych możliwości działania, próbuje uzgadniać wymagania z otoczenia z popędami tak by najlepiej wykorzystać energię id, dobrze rozwinięte ego może podejmować rozważne, realistyczne decyzje, znaczna część ego jest nieświadoma i zmaga się ona z wewnętrznymi konfliktami, w ramach tej części ego funkcjonują mechanizmy obronne (nieświadome strategie ego, służące zniekształceniu rzeczywistości w celu zmniejszenia lęku)
Superego - jest najmłodszą strukturą, znaczna część jest nieświadoma, a świadoma to głównie zasady moralne zaakceptowane w okresie dorastania, formuje się na bazie kompleksu Edypa w stadium fallicznym, początkowo to prymitywna prezentacja norm, zakazów i nakazów pochodzących z identyfikacji z rodzicami i introjekcji społecznych wartości, podpowiada dziecku czego nie powinno a co powinno robić, jest sztywne i bezwzględne, zmierza do wyparcia popędowych pragnień, dąży do pohamowania impulsów id, nakłonienia ego do wzięcia pod uwagę celów moralnych tak by zmienić je w cele realistyczne i dążyć do perfekcji, posiada dwa podsystemy: sumienie (zestaw norm i zakazów dotyczący niepożądanych zachowań) i ideał ego (zawiera wzory, ideały wartości moralne i zasady właściwego postępowania)
- Dynamika osobowości:
Wyróżniamy dwa typy konfliktów wewnętrznych:
o między popędami życia i śmierci; o między Id i Superego;
• Konflikt wewnętrzny rodzi lęk;