6827068952

HISTORIA PRAWA KARNEGO

Założenia programu kodyfikacji

-    szkoła humanitarna

-    postulaty reformy - filozofia Oświecenia (Ch. Thomasius), dzieła Monteskiusza, Woltera

-    C. Beccaria - 1764: „O przestępstwach i karach” - wykład postulatów humanitaryzmu

Program humanitaryzmu:

-    dot. głównie procesu oraz prawa karnego materialnego

-    walka z arbitralnością sędziów - samowolą i bezprawiem w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości

-    zakaz analogii w prawie karnym - jako pewność prawna jednostki

-    ogłoszenie kodyfikacji prawa karnego - określenie wszystkich przestępstw; zupełność kodyfikacji

-    zasada formalnej równości wobec prawa karnego - ustawa obowiązywać miała wszystkich jednakowo

-    pełna subiektywizacja odpowiedzialności karnej - zerwanie z odpowiedzialnością obiektywną

-    indywidualizacja odpowiedzialności - zniesienie odpowiedzialności zbiorowej i przejawów represji karnej wobec niewinnych

-    przewartościowanie dóbr chronionych represją kamą - m in. przeciw religii; walka z zabobonami, irracjonalnością; zniesienie karalności czarów i magii: zniesienie karalności samobójstw

-    nowe założenia represji karnej i uzasadnienie sensu kary: utylitaryzm - istotą kary osiągnięcie pożytecznych dla społeczeństwa celów: zapobieganie dalszym przestępstwom, praca na rzecz społeczeństwa; najbardziej celowa i użyteczna - kara pozbawienia wolności połączona z obowiązkiem pracy

-    niektórzy - kwestionowanie sensu i skuteczności kary śmierci; bardziej dotkliwa - kara ciężkich robót

-    żądania zniesienia kar okrutnych, połączonych z męczarnią skazanego: kwalifikowanych kar śmierci czy kar mutylacyjnych

-    ekonomia kar - wymierzana tylko w granicach i sposobami nieodzownymi do osiągnięcia skuteczności

-    kara - określona ustawowo, współmierna do przestępstwa, relatywna

-    ojej skuteczności, sprawiedliwości i użyteczności decyduje szybkość zastosowania oraz nieuchronność

Założenia kodyfikacji

-    zasada legalizmu (ustawowości) w prawie karnym - przestępstwem tylko czyn zabroniony pod groźbą kary w ustawie (nullum crimen sine lege)

-    zasada formalnej równości wobec prawa karnego

-    dążenie do pełnej subiektywizacji i indywidualizacji odpowiedzialności

-    ostateczne usankcjonowanie zasady prawnopublicznego charakteru przestępstwa

-    cele i charakter represji: względy utylitaryzmu, racjonalizacji i laicyzacji

-    czysto racjonalny charakter przestępstw przeciwko religii, usunięcie z katalogu przestępstw czarów, samobójstwa

-    ochrona własności indywidualnej

-    tendencja do zniesienia kar okrutnych i hańbiących, ograniczenie stosowania kary śmierci, rozbudowanie systemu kar pozbawienia wolności, opory wobec kary konfiskaty mienia

-    technika kodyfikacyjna: część ogólna (ogólne założenia odpow. karnej, przestępstwa i kary) i szczególna; całkowite rozgraniczenie prawa materialnego i procesowego

-    odejście od kazuistyki - normy abstrakcyjne, zwięzłe i najbardziej ogólne

-    kodeksy epoki feudalnej: kodyfikacja bawarska Maksymiliana, Theresiana

-    kodeksy epoki przejściowej: Josephina, Landrecht pruski, kodeksy rosyjskie

-    kodeksy epoki konstytucjonalizmu: Codę penal i bawarski kodeks z 1813

Źródła prawa karnego

-    Francja

-    na podstawie Deklaracji PCiO - zasada równości, określenie przestępstwa od strony materialnej i formalnej (zasada legalizmu)

-    1791 - Kodeks kamy - dot. głównie zasad wymiaru kary i rodzajów kar; brak kwalifikowanych kar śmierci, kar mutylacyjnych, konfiskaty; główną karą - pozbawienie wolności; kara śmierci utrzymana w wyjątkowych przypadkach

-    1795 - Kodeks o przestępstwach i karach - 646 artykułów, dot. w szczególności reformy procesu

-    1810-Codę penal- wyłącznie przepisy prawa materialnego