1. Przerób ropy naftowej; destylacja, procesy pogłębionej przeróbki naftowej
W procesach przeróbki ropy naftowej i frakcji węglowodorowych z niej otrzymywanych wytwarza się: *gaz płynny
*paliwa silnikowe (benzyny, oleje napędowe, paliwa odrzutowe)
*oleje smarowe i smary *oleje opałowe
*stałe węglowodory naftowe (parafiny, cerezyny, wazeliny)
*asfalty drogowe i przemysłowe
*surowce węglowodorowe do syntez organicznych
Przygotowanie ropy do przeróbki
Ropa wydobyta ze złoża zawsze zawiera zanieczyszczenia mechaniczne oraz pewną ilość porwanego gazu ziemnego i wody z rozpuszczonymi w niej solami. Woda (solanka) występuje w ropie w postaci emulsji. Zawodnienie ropy ogromnie utrudnia prowadzenie jej destylacji. Konieczne jest bowiem ogrzewanie nie tylko ropy, ale i zawartego w niej balastu wodnego. Ponadto para wodna zakłóca proces. Głębokie odsolenie ropy jest konieczne, gdyż zmniejsza korozję aparatury w instalacjach destylacji ropy i instalacjach dalszej przeróbki różnych frakcji naftowych.
Metody rozbijania emulsji:
-mechaniczne (filtrowanie i obróbka ultradźwiękami)
-chemiczne (dodawanie różnych deemulgatorów)
-termiczne (podgrzewanie i odstawanie wody, przemywanie gorącą wodą)
-elektryczne (działanie pola elektrycznego)
Ropę odsoloną do zawartości stoli poniżej 5mg/dm3 można poddawać rozdzielaniu przez destylację I rektyfikację.
Instalacje destylacji rurowo-wieżowej (DRW)
Przemysłowe procesy destylacji ropy naftowej polegają na łączeniu destylacji prowadzonej z jednokrotnym lub wielokrotnym odparowaniem z rektyfikacją faz parowej i ciekłej. W procesach tych rozdziela się ropę na frakcję, mogące stanowić składniki produktów handlowych lub półprodukt -surowiec w różnych procesach rafineryjnych.
W instalacjach destylacji ropy głównymi aparatami są piece rurowe i kolumny rektyfikacyjne zwane wieżami. Stąd powszechnie używa się potocznego określenia instalacja destylacji rurowo-wieżowej (DRW).
Nowoczesne instalacje DRW pracują w sposób ciągły i zazwyczaj są dwustopniowe. Pierwszy stopień stanowi destylacja pod ciśnieniem atmosferycznym, drugi pod ciśnieniem zmniejszonym. Istnieją jednak również rafinerie, w których ropę rozdziela się, prowadząc tylko destylacje atmosferyczną
Frakcja |
Odbiór w trakcie |
Zasadnicze składniki węglowodorowe |
Zakres temperatury wrzenia pod ciśnieniem | |
- |
- |
- |
0,1 Mpa |
8-9 kPa |
Gaz suchy i płynny |
S+DA |
C1-C4 |
<20 |
- |
Benzyna lekka |
S+DA |
C5-C9 |
40-150 |
- |
Benzyna ciężka |
DA |
C9-C12 |
150-190 |
- |
Nafta |
DA |
C10-C16 |
190-240 |
- |
Lekki olej napędowy |
DA |
C15-C22 |
240-350 |
- |
Destylaty próżniowe |
- |
- |
- |
- |
lekki |
DP |
>C20 |
>350 |
220-250 |
średni |
DP |
250-300 | ||
ciężki |
DP |
310-380 | ||
Gudron |
DP |
- |
- |
- |