GOSPODARKA RYNKOWA
Gospodarka rynkowa kształtowała się w wyniku:
- postępującego wyodrębniania się producentów
- dokonywania się społecznego podziału pracy
- specjalizacji działalności gospodarczej
-»Podstawowe poiecia:
Wymiana dóbr:
- jest skutkiem specjalizacji i podziału pracy
- polega na przeniesieniu wszelkich praw własności do danego towaru od osoby sprzedawcy do osoby nabywcy, w zamian za dobrowolnie ustalony ekwiwalent tego towaru, będący własnością nabywcy
- dokonuje się pomiędzy ludźmi, przedsiębiorstwami oraz przedsiębiorstwami i ludźmi
- formy wymiany:
* barter(bezpośrednia; polegająca na wymianie jednego towaru na inny)
* pośrednia (za pośrednictwem pieniądza)
Wolność wymiany ma miejsce gdy
- przedmioty wymiany są równocenne- wymi ana jest ekwiwalentna w sensie obiektywnym
- wymiana dochodzi do skutku dlatego, że obie strony mają poczucie, że wymieniają to, co dla nich mniej korzystne, na to, co przynosi im większe korzyści- wymiana jest ekwiwalentna w sensie subiektywnym
Cena:
- pieniężny ekwiwalent jednostki towaru Cena absolutna (nominalna):
- liczba jednostek pieniężnych wymienianych na jednostkę towaru
Cena relatywna frealnai:
- informuje producenta lub konsumenta, ile musi poświęcić innego dobra, aby przy swoich dochodach mógł kupić interesujący go towar, czyli informuje o relacji ceny danego dobra do cen innych dóbr
- cena uwzględniająca zmiany cen innych dóbr, czyli inflację.
Dochód:
- w ujęciu prawa podatkowego to różnica między przychodem a kosztem Dochód nominalny:
- liczba jednostek pieniężnych którą dysponuje producent lub konsument Dochód relatywny (realny)
- dochód nominalny przekształcony przy danych cenach w określoną ilość (wolumen) dóbr i usług konsumpcyjnych
- dochód odzwierciedlający tzw. „siłę nabywczą" konsumenta
- dochód uwzględniający zmiany cen innych dóbr czyli inflację.
Konkurencja:
- proces rywalizacji o nabywcę ,w trakcie którego uczestnicy rynku dążą do uzyskania lepszej pozycji w stosunku do rywali
- powoduje, że dobra zostają podzielone między tych uczestników, których rynek ocenił jako lepszych niż inni.
Mechanizm rynkowy: