Zarys teorii literatury6

_c «woim najbardziej wykrystalizowanym składnikiem: światem przedstawionym, kształtuje się w wyniku tych wszystkich operacji semantyczna ch Modelem świata przedstawionego jest zawsze — co wiemy — określony sposob pojmowania świata rzeczywistego, ale model ów nie ,£_{C u} ogóle inaczej zrealizować jak tylko w materiale znaczeniowym wypowiedzi- Mówiąc o święcie przedstawionym utworu literackiego, posługujemy się takimi określeniami, jak „zdarzenie*’, „przebieg zda-_fłCłj» postacie” itp., ale przecież nie powinniśmy nigdy tracić z oczu ikoliczności, że te fikcyjne desy gna ty są jak gdyby zaprojektowane « derze semantycznej utworu. Porządek owych dających się wyobrazić desygnatóy. jestsięyznaczany przez porządek przybywających w wypowiedzi znaczę tUTak więc styl i kompozycja jak gdyby zbiegają się w obszarze semantycznym utworu Au znajduje się wspólne im podłoże. I chociaż ki enpozycja ma własne feguły scalania i hierarchizowania świata przed-stawionego. to przecież nic może ona zaistnieć inaczej jak tylko poprzez < .kreślona realizację stylistyczną.

.4. PODSTAWOWE SKŁADNIKI TREŚCI UTWORLt

W obrębie, treści utworu można wyróżnić dwa zasadnicze zakresy: sferę zjawisk, zobiektywizowaną w stosunku do autora, -niejako oderwaną od niego w rezultacie procesu twórczego i poddaną działaniu immanentnej celowości, oraz sferę, w której dochodzi mniej lub bardziej do głosu autorskie stanowisko )zarówno wobec tamtej sfery, jak też wobec rzeczywistości pozalitcrackicj. Pierwszy zakres -— to fikcyjny świat przedstawiony dzieT^ drugi zakre'5'>^fo zawartość ideowa

Świat przedstawiony stanowi kombinacie pewnych mniejszych jed-nostfefc; w których ^najbardziej elementarne są motywy. Motyw jest najmniejszą całostką kompozycyjną utworu. Nie znaczy to, że jest całostką niepodzielną. Mniejsze od niego cząsteczki nie mają już icdnak charakteru jednostek kompozycyjnych: są to drobiny znaczeniowe niesione przez określone „porcje” wypowiedzi — słowa, zdania etc. Pomiędzy motywem jako całością a jego cząstkami składowymi przebiega granica oddzielająca poziom świata przedstawionego od językowo-semantycznegó pozij »mu wypowiedzi. Wśród motywów wyróżnić można motywy dynamiczne, rozwijające świat przedstawiony