1002889380

i Zatoka Wigierki w Jez. Wigry (fot. L. Krzysztofiak)

WARTO ZOBACZYĆ

• Zatoka Wigierki -

południowa część Jez. Wigry - dobrze widoczna z wieży widokowej w Bartnym Dole. Wypełnia ona część rynny sub-glacjalnej położonej wśród wysokich, piaszczy-sto-żwirowych krawędzi sandru suwalsko-augu-stowskiego. Zatoka ma długość 3,4 km, szerokość od 0,2 do 0,9 km i sięga do głębokości 48,5 m. Cechą charakterystyczną jest występowanie w jej osi podwodnego ozu (Ber 2009). Wznosi się on na wysokość ok. 30 m ponad otaczające go dno lynny. Od wschodu, Zatoka Wigierki sięga aż do wyspy Ordów i dalej przechodzi w wytopisko-we, szerokie Ploso Bryzg lowskie.

tem do temperatury 22-24°C i temperaturą wody głębokiego hypolimnio-nu poniżej 7°C. Jeziora te cechuje słaba i krótkotrwała wiosenna cyrkulacja wód oraz słabe i późnojesienne wymieszanie. Taki przebieg stosunków termicznych charakteryzuje jeziora: Wigry, Białe Wigierskie, Białe Pierciańskie, Pierty, Czarne k. Bryzgla, Długie Wigierskie, Mulaczysko, Krusznik, Okrągłe i Samie Małe. Druga termiczna grupa jezior WgPN obejmuje zbiorniki ta-chymiktyczne, tj. szybko mieszane pod wpływem wiatru. Cechuje je mniejsze zróżnicowanie termiczne słupa wody oraz wykształcony na ogół epilimnion. W ciągu roku woda tych jezior jest dwukrotnie intensywnie mieszana, przy czym wiosenna miksja jest długotrwała. Ten typ termiczny reprezentuje Jez. Muliczne. Trzy kolejne jeziora dimiktyczne: Czarne k. Gawrych Rudy, Gatęzi-ste i Samie Duże są zbiornikami eumiktycznymi o swoistych cechach termicznych wody, wynikających z intensywnego zasilania tych zbiorników wodami podziemnymi. Cechuje je meromiktyczność krenogeniczna.

Zbiornikami polimiktycznymi w Parku są jeziora: Królówek, Omułówek, Postaw, Ślepe Krzyżańskie, Leszczewek, Przetaczek, Błotniste i Rzepiskowe. Wśród nich przedstawicielami jezior tachymiktycznych są Leszczewek i Przetaczek.

Największe walory przyrodnicze i ekologiczne mają najmniej przekształcone przez człowieka jeziora mezotroficzne, charakteryzujące się dużą naturalnością biocenoz wodnych oraz stabilnością warunków siedliskowych.

Największe jezioro Parku - Wigry - cechuje zróżnicowany stan troficzny w zależności od części jeziora. Wody mezotroficzne ma południowa część jeziora aż po Ploso Szyja. W obrębie akwenów południowych wymiana wód jest zdecydowanie wolniejsza niż w północnych. Wigry mają epilimnion o miąższości 6-7 m, a poniżej głębokości 12 m rozpościera się hypolimnion o temperaturze wody niższej niż 7°C i nasyceniu tlenem ok. 30%.

Najniższy stan troficzny (podtyp a-mezotroficzny) ma Jez. Białe Wigierskie. Jego wody są bardzo przejrzyste, niebieskawe. Roślinność zanurzona jest tu zdominowana przez ramienice. Z typowych roślin naczyniowych, które występują tu nielicznie, dno porasta, rzadka w innych wodach, przesiąkra okółkowa (Hydrilla verticillata); niewielkie płaty tworzą też osoka aloeso-wata (Stratiotes aloides), wywłócznik kłosowy (Myriophyllum spicatum) oraz rdestnica pływająca (Potamogeton natans).

Nieco żyźniejszymi (b-mezotroficznymi) jeziorami są: Białe Pierciańskie, Czarne k. Bryzgla, Długie Wigierskie, Okrągłe, Muliczne. W jeziorach tych występują okresowe zakwity glonów planktonowych. Fitocenozy wodne są reprezentowane zarówno przez dobrze wykształconą roślinność wynurzoną, jak i zanurzoną. W jeziorach Długim Wigierskim, Okrągłym i Mulicznym występują polodowcowe, północnoatlantyckie relikty. Są to: rosnąca w płytkim lito-ralu - kłóć wiechowata (Cladium mariscus) oraz budujące łąki podwodne ramienica krucha (Chara fragilis) i pływacz zwyczajny (Utricularia vulgariś).

357

Wigierski Park Narodowy