Absolutorium
bądź odmowie udzielenia absolutorium, nie powinien bowiem kierować się prowadzoną przez daną Radę Ministrów polityką w ogólności, a jedynie tym, czy posiada zastrzeżenia do prowadzonej przez rząd gospodarki finansowej na postawie konkretnej ustawy budżetowej. W Polsce instytucja absolutorium była znana zarówno konstytucji marcowej z 1921 r. (art. 9), jak i konstytucji kwietniowej z 1935 r. (art. 31 ust. 2 pkt d i art. 77 ust. 1). Sankcjonowała ją również w swojej treści Mała Konstytucja z 1947 r. (art. 7 ust. 2 i art. 22). Dopiero Konstytucja PRL z 1952 r. w swoim pierwotnym brzmieniu zrezygnowała z regulacji tej instytucji. Znajdował się tam jedynie przepis odnoszący się do corocznego obowiązku przedstawiania Sejmowi przez rząd sprawozdania z wykonania budżetu państwa (art. 32 pkt 6). W wyniku jednak nowelizacji Konstytucji PRL z dnia 13 grudnia 1957 r. instytucja absolutorium została na powrót wprowadzona do obowiązujących przepisów konstytucyjnych (art. 28d). Oczywiście pomimo przeprowadzanych zmian, w praktyce politycznej PRL instytucja absolutorium nie odgrywała znaczącej roli. Pamiętajmy, iż właściwie był to okres braku możliwości występowania sytuacji konfliktowych pomiędzy parlamentem a rządem - stąd jedynie formalne znaczenie tej instytucji. Mała Konstytucja z 1992 r. (art. 22) przyniosła w kwestii absolutorium szereg istotnych zmian, a przede wszystkim określiła precyzyjnie prawne następstwa nieudzielenia przez Sejm Radzie Ministrów absolutorium w postaci obowiązku podania się gabinetu do dymisji. Obecnie instytucję absolutorium sankcjonuje art. 226 Konstytucji RP z 1997 r. Zgodnie z nim na Radzie Ministrów spoczywa konstytucyjny obowiązek przedłożenia sprawozdania z wykonania ustawy budżetowej wraz z informacją o stanie zadłużenia Państwa w terminie pięciu miesięcy od zakończenia roku budżetowego. To składane rokrocznie przez rząd sprawozdanie z wykonania budżetu państwa stanowi podstawę do sformułowania wniosku w przedmiocie absolutorium. Rządowe sprawozdanie winno przy tym obejmować cały okres wykonywania ustawy budżetowej przez Radę Ministrów i nie ma tu znaczenia, czy w danym roku budżetowym działało kilka czy tylko jeden gabinet pod przewodnictwem tego samego premiera, co podczas sporządzania, uchwalania i przedkładania Sejmowi sprawozdania z wykonania budżetu państwa. Rada Ministrów jest tu traktowana ogólnie jako naczelny organ państwa. Tak więc, bez względu na zaistniałe zmiany gabinetów w trakcie roku budżetowego, sprawozdanie zostaje przesłane do Sejmu przez rząd będący aktualnie u władzy i obejmuje cały ubiegły rok budżetowy. Znajduje to oczywiście również swoje późniejsze przełożenie w formule samej instytucji absolutorium, które jest udzielane Radzie Ministrów za wykonanie ustawy budżetowej za okres od 1 stycznia do 31 grudnia, bez rozróżniania już na poszczególne gabinety rządowe. Sprawozdanie z wykonania ustawy budżetowej rozpatrywane jest przez Sejm w procedurze analogicznej do procedury prac nad ustawą budżetową. Podstawową rolę w tej procedurze odgrywa Komisja Finansów Publicznych (komisja wiodąca). Zanim jednak rządowe