DSC01120 (4)

398 INSTYTUCJE I PROCESY DECYZYJNE

Parlament odmówi! udzielenia absolutorium w 1979 r., w 1984 ora/ budżetu specjalnego w 1982. Ponownie wydarzyło się to w grudniu 1998 r, kiedy to. na podstawie bardzo krytycznej opinii ETO. Parlament nie udzielił Komisji absolutorium. Zarzuty dotyczyły złego zarządzania oraz defraudacji, szczególnie w czasie realizacji programów PHARE (obejmującego, między innymi, pomoc dla Polski). TACIS (między innymi pomoc dla Ukrainy) oraz MEDA. W parlamentarnym glosowaniu nad wotum nieufności dla Komisji, w styczniu 1999 r., wniosek nie uzyskał wymaganej większości, ale nadal podnoszone zarzuty doprowadziły do tego. że cała Komisja wkrótce później podała się do dymisji.

Bardzo ważną rolę pełni ETO w dziedzinie zwalczania oszustw oraz innych nielegalnych działań godzących w finansowe interesy Wspólnoty (art. 280). Przepis ten wprowadzono w traktacie z Maastricht, ponieważ uważano, że państwa członkowskie znacznie bardziej dbają o ochronę swoich budżetów niż o ochronę budżetu wspólnotowego. Zobowiązano Radę do podjęcia odpowiednich działań prewencyjnych we współpracy z ETO Trybunał uważa, że to państwa członkowskie ponoszą odpowiedzialność zu wykrywanie defraudacji, prowadzenie dochodzeń oraz stosowanie sankcji karnych i innych, zgodnie ze swoim prawem krajowym³²⁶. Zadanie ETO polega w tym kontekście na koordynowaniu takich działań, wskazywaniu zadań kontrolnych oraz kontrolowaniu kontroli krajowych.

Nowym obowiązkiem Komisji stało się przygotowywanie dorocznych raportów na temat defraudacji. W roku 1998 Komisja przygotowała taki raport, w którym za oszustwo uznano jakiekolwiek zamierzone działanie lub zaniechanie, polegające na wykorzystywaniu lub składaniu fałszywych, niedokładnych lub niepełnych oświadczeń lub dokumentów, a także nieujawnianie informacji, jeżeli jest to sprzecznie z przyjętym obowiązkiem dostarczania informacji³³⁷. Rada przyjęła dwie definicje oszustw, jedną dotyczącą wydatków, a drugą dochodów.

Defraudacja wydatków ma miejsce wtedy, gdy skutkiem danego zachowania jest przywłaszczenie albo zatrzymanie przez beneficjenta nienależnych funduszy wspólnotowych lub wykorzystanie ich w celach innych niż te. na które zostały mu one przyznane. Może to polegać, na przykład, na dostarczaniu towaru zbyt niskiej jakości.

Defraudacja dochodów to takie zachowanie, którego skutkiem jest nielegalne pomniejszenie budżetu Wspólnoty³³⁸, na przykład, dzięki niepłaceniu należnego podatku VAT lub ceł.

Oszacowano, iż znane przypadki defraudacji dotyczą 6-7% budżetu wspólnotowego, podczas gdy w państwach członkowskich są przeciętnie dwa lub trzy razy większe i stanowią ponad 15% budżetów. W roku 1997 Wspólnota została oszukana na kwotę 1 mld euro. szczególnie często w obszarze wypłat z funduszy Wspólnej Polityki Rolnej (320 min euro), niepłacenia podatku VAT (300 min euro).

“* Europem Court of Auditem, The role of ihe Europem Coun pf Audilors in ihc prcvcmion bf fraud, hllp^/www.ec«eu.ini/cn/bfochure/po»ch9.him

*" Protecting the Communi(y'i fmnnci.il inlercsis, the fight agaiiut fraud. Europem Commń-sion Annual Report 1997, l-unembourg 1998.

® Tamże, s, 67*49.

funkcjonowania systemu funduszy strukturalnych (80 min euro) oraz cćl"’. W roku 1997 państwa członkowskie oraz Komisja wszczęły ponad 5000 dochodzeń . Na przykład, ze środków WPR w Grecji wypłacano pieniądze za zgnile owóee .Cytrusowe, a producenci tytoniu przenosili kwoty produkcyjne pomiędzy Hiszpanią i Portugalią, w zależności od tego, w którym kraju udały się lepsze zbiory²¹¹.

Za szczególnie niebezpieczne uznano funkcjonowanie wielu sieci, stworzonych przez zorganizowanych przestępców, szczególnie w dziedzinie przemytu papierosów, alkoholu, masła i mięsa. Oszustwa polegały albo na fikcyjnym wwozie lub wywozie takich towarów poza granice Wspólnoty i pobieraniu nienależnych świadczeń wspólnotowych, albo na łamaniu przepisów sanitarnych, szczególnie związanych z „chorobą wściekłych krów"’’²

i- Można stwierdzić, iż podjęte w ostatnich latach środki w dziedzinie zapobiegania defraudacji lepiej chronią budżet wspólnotowy oraz odstraszają ewentualnych przestępców. Niemniej jednak samo istnienie rynku wspólnotowego, na którym obowiązują ceny bardzo różniące sic od cen światowych, stanowi nadal ogromną pokusę do popełniania takich przestępstw.

^a Tamte. s. 7-8.26.

“Tanu*.' U “■ Tamte.». 26.

Zob. szerzej lóroże.» B